فيس بوك و رفتار انتخاباتي (مطالعه انتخابات رياست جمهوري سال 1392 ايران)

Facebook and Voting Behavior: an Analytical Approach to Iran’s Presidential Election in 2013

اين پژوهش چگونگي تاثير عضويت افراد در فيس بوك را بر رفتار راي دهي آن ها در انتخابات رياست جمهوري سال 1392 مطالعه مي كند. روش تحقيق، كيفي است، براي جمع آوري داده ها از اتنوگرافي مجازي و تكنيك هاي مشاهده و مصاحبه عميق و همچنين براي تحليل داده ها از تحليل تماتيك استفاده شده است. بنابر يافته هاي اين پژوهش تابوبودن مشاركت در انتخابات 92 به عنوان اولين انتخابات رياست جمهوري بعد از انتخابات و حوادث سال 88، نبود فضاي تبادل نظر به جز فيس بوك و همچنين قرارداشتن فيس بوك در جايگاه فضايي در برابر رسانه هاي رسمي از دلايل چرايي تاثيرگذاري آن بر تغيير نظر انتخاباتي كاربران از عدم مشاركت به مشاركت است. دلايلي كه به وضعيت سياسي ايران، وضعيت انتخابات رياست جمهوري 92 و نيز فيلتر بودن فيس بوك برمي گردد. همچنين براساس اين يافته ها اطلاع از نظرات گوناگون كاربران و شخصيت هاي سياسي، تكرار و بازتكرار محتواهاي بسيج كننده و انتشار موضع افراد غيرسياسي مشهور، از مكانيسم هاي چگونگي تاثيرگذاري فيس بوك بر تغيير نظر انتخاباتي و سپس رفتار راي دهي است. يافته ها نشان مي دهد كه نخست، مطالعه تاثير «سايت هاي شبكه اجتماعي» مانند فيس بوك بر مشاركت سياسي بدون توجه به وضعيت خاص سياسي و موقعيت اين شبكه ها در ايران امكان پذير نيست. دوم، بحث هاي سياسي شايد منجر به افزايش اطلاعات و انگيزه سياسي شوند، اما به ناچار منجر به تغيير رفتار انتخاباتي نمي شوند. سوم، نمي توان از مشاركت سياسي به طوركلي سخن گفت، چراكه مشاركت سياسي مفهوم گسترده اي است كه مشاركت انتخاباتي يكي از انوع آن است. چه بسا، عدم مشاركت انتخاباتي را نيز بايد گونه اي مشاركت سياسي سلبي در ايران به حساب آورد.

This study tries to examine the relations between using Facebook and people’s voting behavior in Iran’s presidential election in 2013. Taking a qualitative approach, we used virtual ethnography and observation techniques, as well as in-depth interviews to gather the research data and we used thematic analysis to analyze to gathered data. The results show that for a number of reasons, Facebook played a role in changing people’s minds from not attending the election to taking part in it. The election was the first after the disputed presidential election in 2009 and some people considered voting a taboo. Lack of dialogue and political discussion in Iran’s political and media environment outside Facebook, improved the website’s role. Another reason was the fact that Facebook provided an alternative to the state media. We argue that analyzing the effects of specific social media is only possible if one looks into the country’s political environment and the role of the social media websites in the society. The results show that political arguments may result in increasing people’s level of political information or motivation, but don’t necessarily change their voting behavior.