نوع و گستره نقش وجود در حمل‌هاي ماهوي از منظر علامه طباطبائي

پس از اثبات اصالت وجود، بررسي نقشي كه وجود در حمل‌هاي ماهوي ايفا مي‌كند، خود اهميتي در حد مسئله «اصالت وجود» دارد و به نوعي تكميل پروژه اصالت وجود است. علامه طباطبائي در آثارش به حل اين معما همت گمارده است اما به نظر مي‌رسد شارحان، اين بيانات را از جنبه نو‌آوري انداخته‌اند. در اين نوشتار ديدگاهي نقد مي‌شود كه طي آن، وجود در قالب جزئي از موضوع نقش‌آفريني مي‌كند؛ به گونه‌اي كه شكل‌گيري حملي ماهوي با موضوع واقع شدن ماهيت به قيد وجود، محقق مي‌گردد. در ادامه از ديدگاهي دفاع مي‌شود كه وجود را تمام‌الموضوع مي‌انگارد. بر اساس اين ديدگاه، اگر محمولات ماهوي، در قالب جمله‌اي درست‌ساخت ارائه شوند، در واقع محمولات وجود به شمار مي‌آيند. از سويي به طور مطلق نمي‌توان از تمام‌الموضوع بودن نقش وجود دفاع كرد، بلكه اين حكم به آثار خارجي ماهيت اختصاص مي‌يابد و وجود به آثار ذهني ماهيت متصف نمي‌شود.