عنوان مقاله :
نقش استعاره‌ها در توليد و درك نظام اجتماعي گفتمان نهج‌البلاغه: مطالعۀ موردي استعاره‌هاي حيوان بر مبناي نظريۀ زبان‌شناسي اجتماعي شناختي
عنوان به زبان ديگر :
The Role of Metaphors in the Construction and Perception of Nahj-ul-Balagha’s Social System: A Case Study of Animal Metaphors on the Basis of Cognitive Sociolinguistics
پديد آورندگان :
پورابراهيم، شيرين دانشگاه پيام نور
كليدواژه :
استعاره شتر , استعاره حيوان , نظام اجتماعي , نهج البلاغه , زبان‌شناسي اجتماعي– شناختي
چكيده فارسي :
نهج البلاغه گفتماني ديني متعلق به اوايل اسلام و مرجع ساير گفتمان‌هاي شيعي و حاوي نظامي اجتماعي مشتمل بر اخلاق و سياست است كه از سازوكارهاي شناختي مختلف، از جمله استعاره، تشكيل شده است. برخي استعاره‌هاي نهج‌البلاغه، مانند استعاره حيوان (در اينجا شتر)، مبتني بر بافت جغرافيايي بلافصلِ شكل‌گيري آن گفتمان است.
هدف اين تحقيق بررسي نقش اين استعاره در خلق و درك نظام اجتماعيِ موجود در نهج‌البلاغه بر اساس نظريه استعاره مفهومي ليكاف و جانسون (1980) در چهارچوب زبان‌شناسي اجتماعي - شناختي است. در اين پژوهش عبارات استعاري مربوط به شتر از متن نهج البلاغه استخراج شده است تا بدانيم كدام ويژگي‌هاي حوزه مبدأ شتر در خدمت نظام اجتماعي موجود در نهج‌البلاغه قرار مي‌گيرد و اين امر چگونه روي مي‌دهد؟ افزون بر اين، نگاشت‌هاي موجود ميان دو حوزه شتر و انسان تا چه حد منسجم و ساختارمند عمل كرده‌اند.
بررسي نگاشت‌هاي استعاري نشان مي‌دهد كه از اجزاء معنايي حوزه شتر، تنها از رفتار شتر و ارتباط با انسان براي ايجاد نظام اجتماعي استفاده شده است. همچنين، مفاهيم موجود در حوزه شتر براي خلق و درك مسائل اجتماعي اعم از اخلاقي و سياسي، همچون مرگ و گناه، جهاد و ارزشمندي آن، فتنه و خطرات آن، دنيا و خطرات آن، حكومت و عواقب منفي آن، دشمن‌شناسي و لزوم آن، به شيوه‌اي بسيار منسجم مورد بهره‌برداري قرار گرفته است.
چكيده لاتين :
Nahj-ul-Balagha is a religious discourse belonging to the beginnings of Islam, and a source of other Shiie’s discourses, composed of a social system including morality and politics. It is composed of many cognitive tools including conceptual metaphors which are based on the immediate geographical context of that text, like ANIMAL (here CAMEL) metaphors. This research studies the role of this metaphor in the construction and perception of Nahj Ul- Balagha’s social system on the basis of Cognitive Sociolinguistics. To do so, the explanatory model of conceptual metaphor in Lakoff (1980) has been applied. The main questions are: which semantic parts of CAMEL concept have been used for evoking Nahj Ul- Balagha’s social system and how. Moreover, to make a coherent and organized discourse, how the mappings from CAMEL domain onto HUMAN domain function. The analysis shows that among different semantic properties of CAMEL, just its behavior and relations to humans have been used. Moreover, the concept of CAMEL and its relevant meanings are explanatory strategies which are used by Imam Ali (PBUH) to coherently shade lights on the social issues like death and sin, Jihad and its value, riot and its dangers, the world and its disadvantages, ruling and its destructive consequences, enemy recognition and its necessity.
