نقش و جايگاه رسانه در راهبردهاي گروه هاي سلفي جهادي و تاثير آن بر خاورميانه

The role of the media in the strategies of the Salafist jihadi groups and its impact on the Middle East

رسانه ها در عصر جديد امكانات مثبتي را براي پيشبرد ارزش هاي انساني و پيشرفت صلح در جامعه جهاني ايجاد كرده اند و از سوي ديگر، با توجه به محدوديت در كنترل و گستره بي حدوحصر آن به ابزاري در دست گروه هاي راديكال و جهادي براي تبليغ ارزش ها و گسترش اقدامات ضد انساني و ضد حقوق بشري آنان تبديل شده است. در اين ميان منطقه خاورميانه كانون اصلي فعاليت و مبارزات منفي اين گروه ها بوده كه در سال هاي بعد از 2010 نيز به كانون اصلي بحران در سطح جهاني تبديل شده است. بر همين مبنا، رد راستاي بررسي چرايي اين مسئله، پرسش اصلي مقال حاضر اين است كه «رسانه چه جايگاهي در راهبردهاي گروه هاي سلفي به ويژه القاعده و داعش داشته و فعاليت رسانه اي اين گروه ها چه تاثيري را بر زيست اجتماعي مردمان خاورميانه داشته است؟» واقعيت آن است كه گروه هاي جهادي و به طور خاص دو گروه تروريستي القاعده و داعش، در سال هاي اخير راهبرد رسانه اي مشخص و گسترده اي را بر مبناي تلاش براي عضوگيري، ترويج خشونت، مشروعيت سازي و فراخواندن پيام هاي خود براي طرفدران و دشمنان، در پيش گرفته اند.همچنين، اين گروه ها در عرصه ميداني نيز خاورميانه را به جولانگاه اصلي اقدامات مخرب خود تبديل كرده اند و شرايط به گونه اي شده كه مي توان امروزه از سايه افكندن تروريسم و جهادي گري بر خاورميانه سخن به ميان آورد. در سطحي ديگر، فعاليت ها و به طور خاص استقرار حكومت اسلامي داعش در سال هاي بعد از 2014 در كشورهاي عراق و سوريه، منطقه خاورميانه را در مسير بازتوليد دائم خشونت و ارزش هاي داعشي قرار خواهد داد.

In this day and age the media have provided positive means for developing human values and promoting peace throughout the international society. The other side of the story is, however, not very positive as due to limited control over the media and its unfettered reach radical jihadi groups have turned it into a propaganda machine for the spread of their inhuman values and measures which are clear violations of human rights. The Middle East has been the main target of these groups whose negative campaigns and activities have turned the region into the eye of the storm in a global crisis. Thus, in order to study the issue the current article’s main question is to find answer to ‘What role do the media play in strategies employed by salafi groups, especially, Al-Qaeda and ISIS, and what impact did these activities bear upon the social lives of the Middle Easterners?’. As a matter fact, jihadi groups, namely the two terrorist groups of Al-Qaeda and ISIS, have pursued a distinct and peculiar media strategy mainly based upon attempts at recruitment, spread of violence, legitimization and disseminating their messages to friends and foes. Furthermore, these groups have turned the Middle East into the main scene on which their destructive acts of violence are staged to the extent that nowadays the menacing shadow of terrorism and jihadi ideology is putatively engulfing the entire region.