بررسي ارتباط عوامل اقتصادي- اجتماعي و قاعدگي- توليد مثلي با خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني زاهدان

Assessment of socio-economic and menstrual-reproductive factors related to estimated risk of affecting to breast cancer in the Iraninan woman

هدف: سرطان پستان شايع‌ترين سرطان در زنان ايران و جهان بوده و مرگ و مير ناشي از اين سرطان در دهه‌هاي اخير در ايران روند افزايشي داشته است. هدف مطالعه حاضر بررسي ارتباط عوامل اقتصادي-اجتماعي و قاعدگي توليدمثلي با خطر براورده شده اين سرطان در زنان بود. مواد و روش‌ها:اين مطالعه مقطعي در سال 1396 انجام شد. 260 زن 35 سال و بالاتر شهر زاهدان كه از مراكز بهداشتي درماني شهري انتخاب شده بودند، مورد بررسي قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه و ثبت اطلاعات در پرسش‌نامه جمع‌آوري گرديد. خطر ابتلا به سرطان با مدل گيل براورد شد. علاوه بر تحليل تك‌متغيره، كنترل مخدوش‌كننده‌هاي احتمالي و پيشگويي اثر متغيرها بر خطر سرطان با رگرسيون خطي چندگانه بررسي شد. يافته‌ها: ميانگين سني زنان 6/7±5/48 سال و خطر 5 ساله و عمري ابتلا به سرطان پستان به ترتيب 21/0±36/0 و 82/0±3/5 درصد بود. سابقه خانوادگي ابتلا به سرطان پستان، سن بالاي اولين بارداري و سن بالا مهم‌ترين عوامل پيشگويي‌كننده در خطر 5 ساله ابتلا به سرطان (05/0P<) و سابقه خانوادگي ابتلا به سرطان پستان و سرطان‌هاي ديگر، قوميت، سن بالاي اولين بارداري، شاخص توده بدني بالا و سابقه طلاق مهم‌ترين عوامل پيشگويي‌كننده در خطر عمري ابتلا به سرطان بودند (05/0P<). نتيجه‌گيري: خطر ابتلا به سرطان در زنان زاهداني بالاتر از حد انتظار نيست. با توجه به تائيد عوامل خطر اين سرطان در اين مطالعه، مي‌توان يك مدل گيل تغيير‌يافته بر اساس متغيرهايي مانند قوميت، شاخص توده بدني، طول مدت شيردهي و سابقه طلاق براي زنان در جنوب شرق ايران طراحي كرد.

Introduction: Breast cancer (BC) is the most common cancer among Iranian women and around the world that has increasing trend in Iran in recent decades. Relatively, this study was aimed to assess socio-economic and menstrualreproductive factors related to estimated risk of BC in southeast of Iran. Materials and Methods: This cross sectional study was conducted on 260 women more than 35 years old referring to health centers in Zahedan city in 2016. The data was collected by interview using a structured questionnaire. Breast Cancer Risk Assessment Tool calculated the Gail risk for each subject. In addition to bivariate analyses, multiple linear regressions were used to predict the effect of each variable on the risk controlling for confounders. Results: The mean age of the participants was 48.5 ± 7.6 years old. The 5 years and lifetime risk was 0.36 ± 0.21 and 5.3 ± 0.82 percent, respectively. Positive family history of BC, higher age of first live birth and age were related to higher 5 years risk (P<0.05). A significant direct correlation observed between lifetime risk with positive family history of BC and other cancers, higher body mass index (BMI), higher age of first live birth, ethnicity, and history of divorce (P<0.05). Conclusion: The risk of BC based on Gail model is not higher than expected level. Regarding to approving the known risk factors of BC in previous studies, the modified Gail model for women in southeast of Iran could be offered including the effect of known risk factors such as ethnicity, BMI, during of breastfeeding and history of divorce.