بررسي رابطه بين مالكيت و تصميم به تغيير حسابرس در بورس اوراق بهادار تهران

در اين پژوهش، تاثير ويژگي هاي نوع مالكيت سهامداران عمده، شامل سهامداران عمده برون سازماني، سهامداران عمده درون سازماني و برخي متغيرهاي كنترلي ديگر؛ از جمله عوامل كيفي حسابرسي (شامل اندازه حسابرس و اظهارنظر حسابرس) همچنين عوامل شركتي (شامل اندازه شركت، اهرم و وضعيت سودآوري) بر نوع تغيير حسابرس در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسي قرار گرفته است. در ارتباط با نقش سهامداران بزرگ در تصميم گيري ها و عملكرد شركت هاي سهامي عام؛ ادبيات تحقيق دو ديدگاه متضاد را نشان مي دهد؛ فرضيه نظارت فعال و فرضيه منافع شخصي. براي اين امر، نمونه اي مشتمل بر 226 تغيير حسابرس رخ داده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال هاي 1383 الي 1390 انتخاب گرديد؛ و فرضيه هاي پژوهش با استفاده از تحليل رگرسيون حداقل مربعات مورد آزمون قرار گرفت. نتايج اين پژوهش نشان داد كه يك رابطه مثبت و معنادار بين مالكيت درون سازماني و تغيير منفي حسابرس(تغيير از يك موسسه حسابرسي بزرگ به موسسه اي كوچك) وجود دارد. به طور كل، نتايج اين تحقيق در حمايت از فرضيه منافع شخصي(فرصت طلبي) براي سهامداران عمده درون سازماني مي باشد؛ در حالي كه شواهدي مبني بر تاييد فرضيه نظارت فعال در خصوص سهامداران عمده برون سازماني فراهم نگرديد. شواهد بدست آمده، از اين عقيده كه پديده تغيير حسابرس در بازار سرمايه ايران بيشتر تحت تاثير عوامل غير مالي مي باشد تا متغيرهاي حسابداري؛ پيروي مي نمايد.