چشم انداز پسابرجام روابط گازي ايران و روسيه در الگوي مشاركت راهبردي

Post JCPA prospect of Iran-Russia gas relations on strategic partnership model

گاز طبيعي در سال هاي اخير به كالايي راهبردي در بازار انرژي تبديل شده و در حال بازيابي روزافزون جايگاه خود در اين مجال مي باشد. از اين رو جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه به دليل برخورداري از اين موهبت الهي، جايگاهي ويژه در اين عرصه يافته اند. ايران، تاكنون نتوانسته آنطور كه مورد انتظار است از اين كالاي راهبردي در عرصه هاي جهاني بهره ببرد و استفاده از آن تنها به حوزه هاي داخلي محدود بوده است، لكن با امضاي برنامه جامع اقدام مشترك(برجام)، دريچه هاي نويني براي توسعه صنايع و صادرات گاز، پيش روي خود قرار داده است. در كنار غرب، يكي از بازيگران مهم اين عرصه، فدراسيون روسيه مي باشد. از اين رو اين سوال پيش مي آيد كه چه چشم اندازي در روابط گازي پسابرجام ايران - روسيه وجود داشته و در اين راستا چه بايسته هاي سياست گزارانه اي پيش روي كشورمان قرار دارد؟ در پاسخ مي توان اينگونه اظهار داشت كه با درنظر گرفتن افزايش ظرفيت صادرات گاز ناشي از فرصت هاي پسابرجام، دو كشور فضايي توﺃمان رقابت وار و همكاري جويانه خواهند داشت كه در اين ميان چيرگي وجهه رقابت يا همكاري به ملاحظات سياسي و امنيتي دو كشور در سطوح گوناگون بستگي دارد. در حال حاضر تحولات سوريه و اوكراين بستر مناسبي براي همكاري دو كشور فراهم آورده است؛ از اين رو روابط في مابين به سمت الگوي مشاركت راهبردي رهنمون شده و به منظور حفظ و ارتقاء آن، سياستگزاران اين عرصه مي بايست ملزوماتي را در سند چشم انداز سياست هاي گازي براي آينده رعايت نمايند.

Expeditiously regaining its position on the Energy market, Natural Gas has become a strategic commodity during recent decades. Hence Islamic Republic of Iran and the Russian Federation due to having this divine blessing, have got a special importance in this domain. Though Iran has not benefited from this strategic commodity in the International fields as expected; The utilization has been just limited to domestic usage. However, signing the Joint Comprehensive Plan of Action(JCPA), made new ways for industrial developments and exports ahead of Iran. Alongside the west, one of the key players in this field, is the Russian Federation. Therefore, the question arises that what’s the perspective ahead on the post JCPA Iran-Russia gas relations and in this regard, what are the policy making requirements for strategic partnership? Responsively, considering the increase in gas export capacity from post-JCPA opportunities, the two countries will have a simultaneously competitive and cooperative atmosphere; Meanwhile, the dominance of competition or cooperation depends on the political and security considerations of the two countries on different levels. At the moment the changes in Syria and Ukraine crises have provided a fertile ground for cooperation. Accordingly, the relations have led to the strategic partnership, for preserving and promoting, the respective policy makers should consider some requirements in the document of future perspective for gas policies.