مقايسه اثربخشي آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و راهبردهاي كمك خواهي بر سازگاري تحصيلي

The effectiveness of teaching stress coping strategies and helping strategies on educational adaptability and comparing the effectiveness of these two methods

پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و راهبردهاي كمك خواهي بر سازگاري تحصيلي انجام شده است. روش پژوهش به صورت نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل و مرحله ي پيگيري يك ماهه بود. جامعه ي آماري شامل دانش آموزان پايه اول دبيرستان هاي دولتي دخترانه ناحيه 4 آموزش وپرورش شهر تبريز در سال تحصيلي 96-1395 بود. 60 دانش آموز با داشتن ملاك هاي ورود مشخص و به تصادف در 3 گروه 20 نفره (دو گروه آزمايشي و يك گروه كنترل) جايگزين شدند. دو گروه آزمايش به ترتيب آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و راهبردهاي كمك خواهي را هركدام در ده جلسه 90 دقيقه اي دريافت كردند، اما گروه كنترل در اين مدت هيچ مداخله اي را دريافت نكرد. هر دو گروه در پيش آزمون و پس آزمون و پيگيري با استفاده از مقياس سازگاري تحصيلي بيرز و گوسنز (2002) مورد ارزيابي قرار گرفتند. براي تحليل داده ها از آزمون تحليل كوواريانس چند متغيره درون گروهي-بين گروهي استفاده شد. يافته ها نشان داد كه آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و راهبردهاي كمك خواهي به صورت معناداري باعث افزايش سازگاري تحصيلي مي شود، اما اين دو روش نسبت به يكديگر تفاوت معناداري ندارند. همچنين اثرات آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و كمك خواهي بر رضايت تحصيلي ماندگار بود. پيشنهاد مي شود كه روان شناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و كمك خواهي براي افزايش سازگاري تحصيلي دانش آموزان دبيرستاني استفاده كنند.

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of teaching stress coping strategies and helping strategies on educational adaptability and comparing the effectiveness of these two methods. The method of this study was semi-experimental with control group. The two experimental groups, each of whom were 20, received training on coping strategies and helping strategies, respectively, while the control group did not receive any interventions during this period. Both groups were evaluated in pre-test and post-test using educational adjustment scale and the results were analyzed using multivariate analysis of covariance. The findings showed that there was a significant difference between the two groups in the pre-test, so that the training of stress coping strategies and helplessness strategies significantly increased educational adaptability, but these two methods did not correlate with each other There were no significant differences. Therefore, the stress and coping strategies training curriculum can be considered as interventions at the level of target groups and the general population of counseling centers in schools, thereby helping students increase the productivity of the educational environment.