شبكه‌هاي مجازي ، گزينش عقلاني و مشاركت سياسي آنلاين

Virtual Networks, Rational Selection, and Online Political Participation

مشاركت در همۀ ابعاد آن، به‌ويژه مشاركت سياسي بارزترين نمود توسعة مدني و سياسي در جوامع معاصر تلقي مي‌شود. از اين منظر، شناسايي فرايندهاي مشاركت و زمينه‌هاي تسهيل‌كنندة آن براي نيل به توسعه امري گزيرناپذير است. رشد رسانه‌هاي نوين و شبكه‌هاي اجتماعي در سال‌هاي اخير، به تقويت انواع جديدي از شبكه‌هاي ارتباطاتي و اشكال جديدي از مشاركت منجر شده است كه اين مطالعه در پي شناسايي و واكاوي آن‌هاست. به عبارت ديگر، اين مقاله مكانيسمي را بررسي مي‌كند كه به‌كمك استفاده از رسانه‌هاي جمعي بر رفتار مشاركت سياسي شهروندان مؤثر است. پژوهش حاضر پيمايشي و مقطعي است (نيمة دوم سال 1396). جامعة آماري پژوهش، شهروندان 18 سال به بالاي مناطق چندگانة شهر سنندج هستند. حجم نمونة مقتضي با توجه به حداكثر پراكندگي و خطاي 5 درصد براساس فرمول كوكران، 384 نفر تعيين شد و نمونه‌گيري نيز به‌روش خوشه‌اي چندمرحله‌اي انجام گرفت. نتايج توصيفي مطالعه نشان‌دهندة حضور بالاي پاسخگويان در فضاي مجازي و رتبة بالاي آن‌ها در رفتارهاي تماشاگرانه و تاحدودي رفتارهاي متوسط (از قبيل رأي‌دادن، راه‌اندازي بحثي سياسي، تلاش براي اقناع فرد ديگر به رأي‌دادن به‌گونه‌اي خاص و...) است. همچنين نتايج مطالعه بيانگر ارتباط معنادار و مستقيم ميان سرماية اجتماعي آنلاين و مشاركت سياسي در ابعاد سه‌گانه و به‌ويژه نوع متوسط آن (564/0) است. علاوه‌براين، نتايج مطالعه نشان‌دهندة اثر متغير گزينش عقلاني (كاهش هزينة مشاركت، زمان و افزايش فرصت‌ها) به‌عنوان متغيري ميانجي در حد واسط حضور در فضاي مجازي و مشاركت سياسي است. مجموع اين دو متغير حدود 45 درصد از تغييرات متغير مشاركت سياسي را تبيين كرده است.

Participation in its dimensions, and in particular political participation, is seen as the most visible civil and political development in contemporary societies. From this perspective, it is inevitable to identify the participatory processes and its facilitating context for achieving development. The growth of modern media and social networks in recent years has led to the strengthening of new types of communication networks, as well as new forms of participation, which this study seeks to identify and analyze. In other words, this paper studies the mechanism by which mass media can influence the behavior of citizens’ political participation. The research method is a cross-sectional survey (autumn 2017 and winter 2018). The statistical population of the research is citizens of 18 years old and above the multi-city areas of Sanandaj. The appropriate sample size was determined by the maximum dispersion and error rate of 5% based on the Cochran formula. A number of 384 individuals were selected and the sampling was done by multi-stage cluster sampling. The descriptive results of the study indicated that there was a high presence of respondents in cyberspace and a high ranking of respondents in spectator behaviors and somewhat moderate behaviors (such as voting, initiating a political discussion, trying to persuade another to vote in a particular way, etc.). Also, the results showed a significant and direct relation between online social capital and political participation in the three dimensions, especially its moderate (0.564). In addition, results of the study indicated that the rational choice variable (reducing the cost of participation, time and opportunity increase) as a mediating variable in the interface between presence in cyberspace and political participation, and the sum of these two variables was about 45% of the variation of variables political participation has been explained.