آموزش فعل‌هاي حركتي گذرا و ناگذر زبان فارسي به غير فارسي‌زبانان: رويكردي شناختي در تشخيص گذرايي و مفهوم‌سازي فعل‌هاي حركتي

Teaching transitive/intransitive Persian motion verbs to non-native learners: A cognitive approach for recognizing transitivity and conceptualizing motion verbs

مطالعه­ ي حاضر به بررسي جملاتي مي‌پردازد كه در آن­ها از افعال حركتي استفاده ‌شده است. تشخيص گذرايي براي زبان‌آموزان آنجا اهميت مي‌يابد كه بايد سازه­ي مفعولي را تشخيص داده و پس از آن حرف نشانه‌ي "را" بگذارند و تشخيص دهند كه آيا با ساختي كه روبرو هستند قابليت مجهول‌پذيري دارد يا خير. از آنجا كه زبان‌آموزان شم زباني فارسي‌زبانان را ندارند، بنابراين گاهي تشخيص گذرايي مسئله‌اي دشوار در تدريس و يادگيري مي‌نمايد. همچنين مفهوم‌سازي فعل‌هاي حركتي براي زبان‌آموزان دشوار است. از اين رو، در پژوهش حاضر سعي شد، پس از طبقه‌بندي فعل‌هاي حركتي، مشخصات گذرايي نيز در كنار آن­ها عاملي براي پيش‌بيني در نظر گرفته شود. شركت‌كنندگان در اين پژوهش 24 زبان‌آموز سطح پنجم كالج بين‌الملل دانشگاه علوم پزشكي تهران بودند كه در دو گروه 12 نفري بررسي شدند. گروه اول، به­عنوان گروه آزمون در نظر گرفته شد و بنا بر شناخت و استفاده از مفاهيم نظري تالمي (Talmy, 2000) تحت آموزش قرار گرفتند. در حالي كه براي گروه دوم، يا گروه شاهد، آموزش از طريق روش مشخصي انجام نگرفته است. در نهايت، ميزان بررسي كلي مدرس و آزمون كتبي نيز نشان داد كه گروه آزمون درك بهتري در تشخيص فعل‌هاي جديد دارند.

The present study explored sentences in which motion verbs had been used. Recognition of transitivity is very important for language learners since it would help them identify the object of the sentence and insert “ra” after it as object marker. It would also help in deciding whether a structure could be passivized or not. Since foreign learners of Persian language do not have native speaker intuitions about Persian grammar, recognition of transitivity is a learning problem for them. Also, conceptualizing motion verbs poses difficulties for Persian language learners. Therefore, in this study after classification of motion verbs, transitivity characteristics were also considered as a factor for prediction. 24 fifth level language learners at the International College of Tehran University of Medical Sciences participated in this study. They were assigned to two equal sized groups. The first group was considered as the experimental group and received instruction within Talmy’s (2000) theoretical framework. The second group which acted as the control group received ordinary instruction. Based on the instructor’s subjective evaluation and the results of the written test, the experimental group achieved better conceptualization of new verbs.