وضعيت اقتصادي زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهاي حمايتي: مطالعه‌اي كيفي در شهر شيراز

در اين مقاله با روش كيفي و با رويكرد نظريه زمينه­اي، وضعيت اقتصادي زنان سرپرست خانوار مورد واكاوي قرار گرفته و چگونگي مواجهه آنان با اين شرايط تحليل مي­­شود. بدين منظور 40زن سرپرست خانوار در مركز مشاوره سازمان بهزيستي و كميته امداد امام خميني (ره) شهر شيراز با روش نمونه­گيري هدفمند و نظري انتخاب شدند. ابزار جمع­آوري داده­ها مصاحبه نيمه‌ساختارمند بود. داده­ها با روش نظريه زمينه­اي استروس و كوربين (كدگذاري باز، محوري و گزينشي) تحليل شد. براساس مدل پارادايمي بدست آمده، زنان سرپرست خانوار در اين مطالعه از نظر برخورداري از مسكن، شغل مناسب و تحصيل، بهداشت و درمان و حتي امنيت غذايي در مضيقه هستند. ناتواني جسمي، محدوديت خانواده براي انجام كار، پرستاري از اعضاي خانواده و اجاره نشيني به عنوان شرايط زمينه­اي و بي اعتمادي كارفرما، تبعيض در پرداخت دستمزد، احساس ناامني در محيط شغلي و مشكلات تركيب وظايف كار و خانه به­مثابه شرايط مداخله­گر باعث ايجاد يك محيط خانوادگي ناايمن براي زنان شده­اند. راهبرد كنش زنان در برخورد با چنين شرايطي، محدودبودن شبكه روابط اجتماعي، ترك تحصيل و شغل، صرفه­جويي و چشم­پوشي از بسياري از خواسته­ها و نيازهاست. پيامد تداوم اين چرخه معيوب ناتواني و محروميت، بازتوليد انواع بيماري و ناتواني، سوء­تغذيه، حاشيه­نشيني و در نهايت احساس نااميدي و درماندگي است. نتايج اين مطالعه بسترسازي براي افزايش فرصت­هاي شغلي و حذف موانع فرهنگي اجتماعي اشتغال زنان، توانمندسازي زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنها را پيشنهاد مي­دهد.