عنوان مقاله :
ارزيابي ويژگي هاي هيدروشيميايي و كيفيت آب چشمه ها و چاه هاي محدودۀ درياچۀ زريوار
عنوان به زبان ديگر :
Assessment of hydrochemical characteristics and water quality of springs and wells in Zarivar Lake zone
پديد آورندگان :
ابراهيمي محمدي دانشگاه كردستان - دانشكدۀ منابع طبيعي - گروه مهندسي مرتع و آبخيزداري
كليدواژه :
آب زيرزميني , شاخص اشباع , گيبس , نسبتهاي يوني , مريوان
چكيده فارسي :
اين پژوهش با هدف بررسي ويژگي هاي فيزيكوشيميايي، هيدروژئوشيميايي، رخساره هاي هيدروشيميايي، تعادل ترموديناميكي، مكانيسمهاي كنترلكنندۀ وضعيت شيميايي آب هفت چشمه و 15 چاه محدودۀ درياچۀ زريوار بر اساس 15 متغير كيفيت آب طي سالهاي 1377 تا 1392 و همچنين مقايسۀ كيفيت آب چشمه ها و چاهها و تغييرات فصلي آنها انجام شد. تحليل ها و مقايسات آماري بر اساس نمودارهاي پايپر، شولر، دورو، لودويگ-لنگلاير، ويلكوكس و گيبس، نسبتهاي يوني مختلف، شاخص هاي اشباع و آزمون هاي ويلكاكسون و من-ويتني انجام گرفت. يونهاي فراوان شامل بيكربنات، كلسيم و منيزيم است كه دليل آن انحلال سنگهاي كربناته در منطقۀ تغذيۀ آبهاي زيرزميني است. نسبت كلسيم به منيزيم در آب همۀ چشمه ها و چاهها بهدليل انحلال كاني هاي سيليكاته بين دو تا نُه، سختي آب بيشتر از 300 ميليگرم در ليتر كربنات كلسيم يا بهبياني خيلي سخت بود. دو رخسارۀ هيدروشيميايي اصلي شامل كلسيم- منيزيم- بيكربنات و كلسيم- منيزيم- بيكربنات- سولفات بود كه نتيجۀ فرايندهاي تغييردهندۀ شيمي آب طي مسير جريان و سنگ شناسي تشكيلات زمين شناسي زيرين منطقه است. نسبتهاي يوني Mg/Ca در برابر Cl و نمودارهاي گيبس بيان ميكند كه اهميت فراوان مكانيسم هاي تعامل سنگ و آب، تبادل كاتيوني و انحلال كاني هاي كربنات و سيليكات در تعيين كيفيت شيميايي آب چشمه ها و چاههاي منطقه بود.
چكيده لاتين :
This study was done to investigate the physicochemical and hydrogeochemical properties, hydrochemical features, thermodynamic equilibrium, controlling mechanisms of 7 springs and 15 wells water chemistry in Zarivar Lake in Kurdistan province by the 15 water quality data variables from 1998 to 2013 and also compare the quality of water in springs and wells and their seasonal variation. Piper, Schoeller, Durov, Ludwig-Langelier, Wilcox and Gibbs diagrams, calculating different ionic ratios, saturation indices, Wilcoxon and Mann-Whitney tests were used. Abundant ions are bicarbonate, calcium and magnesium, and the dissolution of carbonate rocks in the ground water recharge area caused to increase them. The ratio of Ca/Mg in all springs and wells duo to dissolution of silicate minerals are between 2 and 9. Total hardness is greater than 300 mg/l based on CaHCO3 or very hard water. Two main hydrochemical facies are Ca-Mg-HCO3 and Ca-Mg-HCO3-SO4 that are the result of changing water chemistry processes along the flow path and lithology of underlying geological formation. Ion ratios of Mg/Ca to Cl and Gibbs diagram showed the dominant mechanisms of interaction between rock and water, cation exchange and dissolution of carbonate and silicate minerals in determination of the chemical quality of springs and wells water.
عنوان نشريه :
اكوهيدرولوژي
عنوان نشريه :
اكوهيدرولوژي