بررسي پتانسيل خشكيدگي جنگل‌هاي بلوط زاگرس با استفاده از GIS, RS و روش Fuzzy - AHP

An evaluation of potential Oak decline Forest of the Zagros using GIS, RS, FAHP methods

‌تخريب جنگل ها و تأثير آن بر اقتصاد كشور، كارشناسان و برنامه‌ريزان منابع طبيعي را ملزم به بررسي عوامل مؤثر در خشكيدگي جنگل ها كرده است. محققان، عوامل مختلفي را براي خشك‌شدن جنگل‌ها متصور شدهاند كه مهم‌ترين آنها اثر تغييرات اقليمي است. به دليل اهميت موضوع، استفاده از روشي مناسب براي تجزيه و تحليل داده ها در تصميم‌گيري و پتانسيل‌يابي مناطق خشكيدگي جنگل هاي بلوط ضروري است. در تحقيق حاضر، از فناوريهاي سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي به همراه تحليل سلسله‌مراتبي- فازي براي تهيۀ نقشۀ مناطق مستعد خشكيدگي جنگل بلوط استفاده شده است. به اين منظور، پارامترهاي شيب، جهت شيب، طبقات ارتفاعي، دما و بارندگي، ريزگردها و خاك به عنوان معيارهاي مؤثر در خشكيدگي در نظر گرفته شدند. ابتدا نقشه‌هاي فيزيوگرافي و اقليمي تهيه شد. به دليل تأثير متفاوت هر معيار، وزن هر يك با توجه به نظر كارشناسان و روش تحليل سلسله‌مراتبي محاسبه شده و نقشه هاي فازي معيارها با استفاده از توابع عضويت فازي خطي، افزايشي و كاهشي، و گوسين تهيه شد. در نهايت، با هم‌پوشاني لايهها، نقشۀ مناطق مستعد خشكيدگي بلوط تهيه شد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد نقشۀ تهيه‌شده توسط عملگر گاماي فازي با دقت 70 درصد بيشترين تطابق را با واقعيت زميني داشته است. بر اساس يافته هاي اين تحقيق، مناطق جنوبي و غربي با افزايش ارتفاع، كاهش عمق خاك، افزايش دما و كاهش بارندگي، مستعد خشكيدگي شديد جنگل هستند.

Destruction of oak forests in Zagros and its impacts on the economy of Iran have motivated experts of natural resources to study its affecting factors. Researchers have found the most important of destruction is climate changes. Because of the importance of the subject, a proper method for data analyzing, decision making and recognition of potentials of the oak forest decline is needed. In this study, to map the respective susceptible zones, RS/GIS and hierarchical-fuzzy analysis techniques were applied. For this purpose, the slope, aspect, elevation classes, temperature, rainfall, dust and soil were considered as governing factors. Hence, physiographic and climatic maps were initially prepared. Due to the different impact of each factor, they were valued based on the expert judgements and and FAHP. The fuzzy maps were developed using the linear ascending and descending fuzzy and Gaussian distribution functions. Also, through the overlaying of various layers, the areas exposed to drying were mapped and classified. This research suggests that the map prepared by the fuzzy gamma distribution with a precision of 70% has the highest correlation with field data . Furthermore, southern and western areas are most susceptible to severe forest drying.