استعار‌ه‌ي دستوري در ترجمه: بررسي دو ترجمه از رمان «سالار مگس‌ها»، توسط حميد رفيعي و مژگان منصوري

Grammatical Metaphor in Translation: The Analysis Of The Two Translations of The Novel “Lord Of The Flies” By Hamid Rafiei and Mozhgan Mansouri

يكي از مفاهيم مطرح در دستور نقش‌گراي نظام‌مند هليدي، استعاره‌ي دستوري است. هدف از ارائه‌ي اين مقاله، بررسي استعاره‌ي دستوري در ترجمه است. بدين منظور رمان «سالار مگس‌ها» اثر ويليام گلدينگ به زبان انگليسي، و دو ترجمه‌ي فارسي آن توسط مژگان منصوري و حميد رفيعي براي نمونه انتخاب، بررسيتجزيه و تحليل و سپس مقايسه شده اند. ابتدا تمامي استعاره‌هاي دستوري موجود در سه فصل اول اين سه اثر، استخراج و دسته‌بندي وسپس مقايسه شده‌اند. نتايج بدست آمده حاكي ازآن است كه ميزان استفاده از انواع استعاره‌ي دستوري در متن اصلي رمان «سالار مگس‌ها» 16/67% كل رمان بوده، كهاين ميزان نسبت به دوترجمه‌ي آن توسط منصوري باميزان 20/30% نسبت به كل و رفيعي با 27/27% نسبت به كل، كمتر بوده است. همچنين ميزان بكارگيري انواع استعاره‌ي دستوري درترجمه‌ي منصوري نسبت به ترجمه‌ي رفيعي كمتر بوده است واين بدان معناست كه استعاره‌هاي دستوري درمتن اصلي رمان درترجمه دستخوش تغيير مي‌شوند. بنابراين مقاله باارائه‌ي شواهد كافي ازقياس متن اصلي رمان باترجمه‌ها تلاش دارد تا اين تغييرات را نمايان سازد و ميزان اختلاف آنها را در كاربرد اين مقوله‌ي زباني نشان دهد.

One of the concepts in Halliday,s Systematic Functional Grammar, is Grammatical MetaphorThe aim of this research is the analysis of grammatical metaphor in translation. Therefore, the outstanding novel “Lord Of The Flies”, by William Golding in English, and its two Persian translations by “Mozhgan Mansouri” and “Hamid Rafiei”have been chosen, studied, analyzed then compared together.Firstlyall the grammatical metaphors in the first three chapters of these three works, have been extracted and classified, then compared together. The results show that the rate of using the different kinds of grammatical metaphors in the main text of the novel “Lord Of The Flies” is %16.67 of the whole novel, which is less than its two Persian translations by Mansouri %20.36, and Rafiei %27.27. Also, the rate of using the different kinds of grammatical metaphors in Mansouri,s, is less than that of Rafiei,s, and this shows the grammatical metaphors in the main text of the novel are somewhat changed in translation.