كاربرد مدل Mike3 در شبيه‌سازي جريان گل آلود در مخازن سدها (مطالعه موردي: مخزن سد سفيدرود)

يكي از عوامل رسوب گذاري مخازن سدها جريان هاي گل آلود است كه با افزايش غلظت رسوبات معلق در رودخانه هاي ورودي، وارد مخازن سدها شده و ظرفيت آب مخازن و عمر مفيد سدها را كاهش مي دهند. گشودن دريچه هاي تحتاني سد روش متداول تخليه اين جريان ها مي باشد. در انجام اين عمليات اطلاع از نحوه حركت و زمان رسيدن اين جريان ها به بدنه سد در مديريت بهينه زمان باز و بسته شدن دريچه ها نقش مهمي دارد. در اين تحقيق، پيشروي جريان گل آلود در مخزن سد سفيدرود با مدل Mike3 در حالت مش بندي نامنظم شبيه سازي شد. نتايج نشان داد كه با شروع سيلاب، اولين زبانه هاي جريان گل آلود از طريق شاخه شاهرود سريع تر به سد رسيده و زمان باز شدن دريچه ها را تعيين مي كند و معيار واسنجي مدل در نظر گرفته شد. بررسي پروفيل غلظت رسوبات معلق در مقاطع عرضي نشان داد كه حداكثر غلظت در عمق اتفاق مي افتد و با پيشروي به سمت سطح آب كاهش مي يابد و غلظت رسوبات در جريان گل آلود ورودي از طريق رودخانه هاي قزل اوزن و شاهرود به ترتيب kg/m3 10.11 و kg/m^3 12.52 مي باشد و با رسيدن به سد تا kg/m^3 3.93 كاهش مي يابد. نتايج پروفيل غلظت رسوبات معلق حاصل از مدل عددي با داده هاي ميداني در سه مقطع عرضي مقايسه شد و اعتبارسنجي مدل انجام گرفت. مقادير بالاي ضريب تبيين و مقادير كم تر شاخص هاي خطا، نشان از توانايي مدل در شبيه سازي جريان گل آلود در مخزن سد سفيدرود دارد.