پديد آورندگان :
روشناس ، نصير - گروه مهندسي آب , روشناس ، نصير - گروه مهندسي آب , كارانديش ، فاطمه - گروه مهندسي آب , كارانديش ، فاطمه - گروه مهندسي آب , طباطبايي ، محمود - گروه مهندسي آب , طباطبايي ، محمود - گروه مهندسي آب , حسناقلي ، عليرضا موسسه تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي , حسناقلي ، عليرضا موسسه تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي , شريف آذري ، سلمان - گروه مهندسي آب , شريف آذري ، سلمان - گروه مهندسي آب
كليدواژه :
توابع انتقالي , سديم تبادلي , گندم , فاضلاب , معادلههاي نفوذ
چكيده فارسي :
كيفيت آب آبياري از جمله مهم ترين عوامل مؤثر بر ميزان نفوذپذيري خاك مي باشد. نظر به استفاده گسترده از پساب هاي شهري در كشاورزي فارياب در سال هاي اخير، تخمين ميزان نفوذپذيري با استفاده از روش مناسب در مزارع تحت آبياري با اين منابع آبي، امري ضروري در راستاي اعمال صحيح مديريت آبياري مي باشد. لذا در اين پژوهش، معادله هاي فيليپ، كاستياكف، كاستياكفلوئيس، گرين امپت، هورتن، سازمان حفاظت خاك آمريكا (SCS) و مدل هاي رگرسيون خطي در تخمين ميزان نفوذپذيري ارزيابي شد. آزمايش هاي لازم در 190 هكتار از اراضي تحت كشت گندم با شش كلاس بافت خاك رس سيلتي، لوم رسي، لوم شني، لوم، شن لومي و لوم رسي سيلتي انجام شد. آبياري در اين اراضي با استفاده از پساب تصفيه شده با قدمتي فراتر از 10 سال انجام مي شود. كل منطقه به پيكسل هايي با ابعاد 150 در 150 مترمربع تقسيم شد و ميزان نفوذ تجمعي در مركز هر پيكسل با استفاده از استوانه هاي مضاعف تعيين شد. علي رغم وجود ارتباط معني دار بين مقاير هدايت الكتريكي، درصد شن، رس، سيلت، سديم تبادلي و چگالي ظاهري، نتايج برآورد مقادير نفوذ تجمعي با توابع انتقالي رضايت بخش نبود. مدل كاستياكف و هورتن بهترين عملكرد را در بافت رس سيلتي داشتند در حالي كه ساير مدل ها براي بافت لومرسيسيلتي مقادير واقع بينانه تري ارايه دادند. مدل گرينامپت و كاستياكف با مجذور مربعات خطا و خطاي انحراف به ترتيب برابر با 0.16 و 0.57 سانتي متر و 0.03 و 0.04 سانتي متر و ضريب كارايي به ترتيب برابر با 0.74 و 0.78، بيش ترين انطباق را با داده هاي مشاهده اي نفوذ تجمعي داشتند. براساس نتايج، استفاده درازمدت از فاضلاب تصفيه شده، موجب تجمع بيش از حد مجاز نمك و سديم در لايه هاي سطحي خاك و در نتيجه، كاهش چشم گير نفوذپذيري در تمام بافت هاي مورد بررسي در اراضي تحت آبياري با فاضلاب شهري زابل شد.