ارزيابي كارايي مدل CERES-Rice در پيش بيني مولفه هاي بيلان نيتروژن در فصل كشت برنج در شاليزارهاي مجهز به زهكشي زيرزميني

مدل هاي شبيه ساز گياهي ابزارهاي مناسبي براي پيش بيني سريع و كم هزينه ي اثرات تغييرات مديريتي و ساختاري بر سيستم هاي كشاورزي مي باشند. در اين تحقيق، قابليت مدل CERES Rice براي پيش بيني تلفات نيتروژن در شاليزارهاي مجهز به سه نوع سيستم زهكشي زيرزميني با عمق 0.9 متر و فاصله 30 متر (D0.9L30)، عمق 0.65 متر و فاصله 30 متر (D0.65L30) و عمق 0.65 متر و فاصله 15 متر (D0.65L15) ارزيابي شد. در دوره هاي زهكشي ميان فصل طي دو فصل كشت متوالي برنج (13911390)، ميزان تلفات نيتروژن از سيستم هاي مختلف زهكشي اندازه گيري شد. همچنين، مراحل فنولوژيكي گياه و ميزان عملكرد برنج تعيين شد. عملكرد مدل در دوره واسنجي (1390) و صحت‌سنجي (1391) با استفاده از كارايي مدل، شاخص توافق و جذر ميانگين مربعات خطاي نرمال شده بررسي شد. مقدار اين شاخص ها در هر دو مرحله واسنجي و صحت سنجي، در محدوده قابل قبولي قرار داشت كه نشان دهنده كارايي مناسب مدل براي شبيه سازي شاخص هاي رشد و عملكرد برنج در تيمارهاي مورد مطالعه مي باشد. در طول دو فصل كشت، مجموع تلفات واقعي نيتروژن در سيستم هاي D0.9L30، D0.65L30 و D0.65L15 به ترتيب 15.4، 24 و 20.8 كيلوگرم در هكتار و مقادير شبيه‌سازي‌شده متناظر آن‌ها 5.7، 6 و 4.3 كيلوگرم در هكتار بود. ميزان جذب واقعي و شبيه‌سازي‌شده نيتروژن توسط برنج در تيمارهاي مختلف، به ترتيب در محدوده 181.4-115.2 و 99-71.7 كيلوگرم در هكتار قرار داشت. بر اساس نتايج، پيش بيني دقيق مولفه‌هاي بيلان نيتروژن به وسيله مدل CERESRice، مستلزم بهبود قابليت مدل براي در نظر گرفتن عوامل اساسي موثر بر اين مولفه‌ها در شرايط مورد مطالعه مي باشد.