ارزيابي مقايسه‌اي سيستم استنتاج فازيعصبي (ANFIS) و روش‌هاي متداول درون‌يابي در تخمين بارش در استان فارس

در بررسي مسايل هيدرولوژيكي و منابع آب، تحليل اطلاعات بارندگي از اهميت ويژه اي برخوردار است. كمبود نقاط برداشت و تعداد قرائت، به دليل محدوديت هاي مختلف، دسترسي به اين اطلاعات را محدود مي نمايد. بنابراين كاربرد روش هاي ميان يابي و تخمين سطح آب در نقاط مشخص بر اساس اطلاعات نقاط هم جوار از جايگاه ويژه اي در مطالعات مختلف برخوردار است. در اين پژوهش روش هاي متداول ميان يابي، روش زمين آمار كريجينگ و سيستم استتناج عصبيفازي تطبيقي در استان فارس مورد ارزيابي قرار گرفتند. در اين مطالعه از بيست ايستگاه سينوپتيك استان فارس با طول دوره آماري 29 ساله از سال 1982-1981 الي2010-2009 استفاده شده است. طي بررسي هاي انجام شده دي ماه سال هاي 1993 -1992 و 2005- 2004 به عنوان بهترين الگوي دوره ترسالي و ماه ارديبهشت سال هاي 2009- 2008 و 2010 –2009 به عنوان بهترين الگوي دوره خشك سالي و همچنين ماه هاي ارديبهشت و آذر سال 2007 -2006 به عنوان الگوي سالانه نرمال انتخاب شد. در سيستم استنتاج فازي عصبي تطبيقي (ANFIS) براي هر كدام از سال هاي ذكر شده تعداد توابع عضويت، نرون و نوع تابع عضويت Gsussmf،  Gauss2mfو  Gbellبه تفكيك مورد ارزيابي قرار گرفت. قابل ذكر است كه در اين سيستم ابتدا پانزده ايستگاه به عنوان آموزش قرار داده شد و پنج ايستگاه تنگاب، شورجه، بابا عرب، شيراز و چمريز مورد ارزيابي قرار گرفت. طي اين پژوهش از دو روش كريجينگ و سيستم استنتاج فازي عصبي تطبيقي استفاده شد و نتايج با شاخص هاي ريشه ميانگين مربعات خطا (RMSE)، ضريب همبستگي (R) و شاخص كارايي مدل (EF) مورد مقايسه قرار گرفت. با توجه به نتايج به دست آمده مشخص گرديد در دوره هاي ترسالي سيستم استنتاج فازيعصبي تطبيقي (ANFIS)، نتايج قابل قبول تري را ارايه داده است. در دوره خشك سالي روش كريجينگ براي تخمين بارندگي پيشنهاد مي شود. در دوره هاي نرمال در ماه ارديبهشت روش كريجينگ و در ماه آذر روش سيستم استنتاج فازي عصبي تطبيقي (ANFIS)، دقيق ترين نتايج را نشان داد.