تعيين تابع توليد گياه ريحان تحت شرايط كم آبياري و استفاده از نانو كود

ريحان (Ocimum basilicum L.) يكي از گياهان مهم متعلق به تيره نعناع (Lamiaceae) است كه به عنوان گياه دارويي، ادويه اي و هم چنين به صورت سبزي تازه مورد استفاده قرار مي گيرد. تحقيق حاضر جهت تعيين عمق شاخص آبياري تحت شرايط مديريتي مختلف با ارزيابي اثر سه گانه كم آبياري، بافت خاك و استفاده از نانو كود بر عملكرد گياه ريحان دارويي انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 18 تيمار و 3 تكرار در سال 1392-1393 در ايستگاه هواشناسي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. تيمارهاي كم آبياري شامل سه سطح آبياري (ETc %100I1=)، (ETc %75I2=) و (ETc %50I3=) و تيمار كود شامل 3 سطح نانو كود با غلظت كامل (F1)، نانو كود با غلظت 70 درصد (F2)، و عدم استفاده از نانو كود (F3)؛ در دو بافت سبك (S1) و متوسط (S2) اجرا گرديد. نتايج نشان داد كه ميزان متوسط تبخير- تعرق واقعي برآوردي متوسط توسط دستگاه REC-P55، در ابتداي دوره رشد ريحان 38/3 ميلي‌متر بوده كه اين ميزان با افزايش دوره كشت به ميزان 60/8 ميلي‌متر در دوره مياني افزايش يافته است. نتايج آناليز ضريب گياهي نشان داد كه بيش ترين ضريب گياهي ريحان در تير ماه به ميزان 42/1 مي باشد. نتايج تحقيقات حاكي از آن بود كه بيش ترين ميزان كارايي مصرف آب بر حسب عملكرد تر و خشك در تيمار S2I3F3 به ميزان 06/2 و 37/0 كيلوگرم در مترمكعب بدست آمد. در حالي كه بيش ترين كارايي مصرف آب بر حسب عملكرد دانه در تيمار S1I2F2 (37/0 كيلوگرم در مترمكعب) بدست آمد. با استفاده از نتايج تحقيق بر اساس سطوح مختلف آب مصرفي توابع توليد Y(W)، تابع هزينه C(W) و تابع درآمد B(W) براي گياه ريحان بر اساس تحليل رياضي و اقتصادي اين توابع، عمق هاي شاخص و بهينه آبياري مورد ارزيابي قرار گرفت و مشخص گرديد كه با كم آبياري در شرايط محدوديت آب، با هدف استفاده حداكثر از واحد حجم آب، عمق بهينه آب مصرفي نسبت به آبياري بيشينه 20 درصد كاهش خواهد يافت. هم چنين با اين ميزان كم آبياري حداكثر بازده ريالي به ازاي هر مترمكعب آب مصرفي 1849 ريال بدست آمد.