پيش بيني تغييرات تبخير واقعي سالانه در مناطق خشك با استفاده از چارچوب اصلاح شده باديكو (مطالعه موردي: حوضه آبريز نيشابور-رخ)

تعيين و پيش بيني مؤلفه هاي بيلان آب به ويژه تبخير واقعي در حوضه هاي آبريز اهميت زيادي در ارايه راهكارهاي مديريتي و برنامه ريزي هاي سازگاري با تغيير اقليم دارد. مدل هاي هيدرولوژيكي توزيعي يا فيزيك-مبنا بسيار پيچيده بوده و براي تخمين مؤلفه هاي بيلان آب نيازمند داده هاي فراواني مي باشند. هم چنين دقت و كيفيت داده هاي ورودي تأثير زيادي بر ميزان دقت اين مدل ها دارد. در برخي موارد نيازي به داشتن تخمين بسيار دقيق مؤلفه هاي بيلان نيست و براي اهداف مديريتي داشتن تخمين اوليه از تبخير و رواناب در مقياس سالانه كافي مي باشد. به همين دليل استفاده از مدل هاي يكپارچه مفهومي در مطالعات اوليه هيدرولوژي گسترش يافته است. يكي از مدل هاي يكپارچه ساده كه كاربرد آن در سطح جهان گسترش زيادي يافته، منحني هاي باديكو مي باشد. منحني هاي باديكو براي حوضه هاي داراي شرايط پايدار كه در آن ها تغييرات ذخيره آب ناچيز فرض مي شود، قابل استفاده مي باشد. با گسترش استفاده از چارچوب باديكو مدل جديدي (مدل Greve et al., 2016) ارائه شده است كه با تغيير شرايط مرزي بتواند در مقياس هاي زماني كوچك و در شرايطي كه تغيييرات ذخيره آب قابل صرف نظر كردن نيست، مقدار تبخير حوضه را تخمين بزند. در پژوهش حاضر با توجه به شرايط ناپايدار حوضه نيشابور- رخ، مدل جديد ارائه شده با استفاده از داده هاي بارش، تبخير پتانسيل و تبخير واقعي واسنجي و سپس مقدار تبخير براي دوره پايه (1351-1350 تا 1384-1383) و دوره آينده (1396-1395 تا 1429-1428) با استفاده از مدل اقليمي به دست آمده از پروژه CORDEX تخمين زده شد. ميانگين پارامترهاي مدل گريو و همكاران () با توجه به تبخير واقعي به دست آمده از مدل SWAT به ترتيب برابر 24/0 و 54/1 به دست آمد. نتايج بررسي تغيير اقليم نشان داد كه مقدار بارش در دوره آينده 48/0 درصد كاهش و دماي متوسط، تبخير پتانسيل و تبخير واقعي به ترتيب 25/11، 66/4 و 11/2 درصدافزايش خواهد يافت.