اولويت‌بندي توسعه صنايع تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي در استان گيلان

با تأسيس و گسترش صنايع فراوري محصولات كشاورزي مي‌توان ضمن كاهش ضايعات محصولات كشاورزي با ايجاد اشتغال باعث افزايش درآمد روستاييان منطقه شد و از مهاجرت آنها به شهرها جلوگيري كرد. برهمين اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعه صنايع تبديلي استان گيلان و تعيين اولويت ايجاد اين صنايع انجام شد. بدين منظور، پس از بررسي شرايط فعلي صنايع تبديلي روستايي استان و مواد اوليه آنها (محصولات كشاورزي)، با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و به كارگيري شاخص‌هاي نه‌گانه(شامل: اشتغال، ارزش‌افزوده، بهره‌وري، سرمايه‌بري، كاهش ضايعات، افزايش صادرات، كاهش واردات، حفظ محيط زيست و وجود مواد اوليه در استان)، اقدام به اولويت‌بندي صنايع تبديلي بخش كشاورزي در استان گيلان شد. اين اولويت‌بندي هم به صورت كلي در 4 گروه اصلي اين صنايع ( باغي، زراعي، دامي و شيلاتي) و هم به طور جزئي در زيربخش‌هاي هركدام از اين 4 گروه اصلي با استفاده از نظر 10 نفر از مطلع‌ترين كارشناسان استان انجام گرفت. نتايج تحقيق نشان داد اولويت توسعه صنايع تبديلي استان بر خلاف شرايط موجود به اين ترتيب است: باغي، شيلاتي، دامي و زراعي. سه اولويت صنايع تبديلي بخش باغي به ترتيب، فراوري ميوه، توليد و بسته‌بندي چاي و سردخانه و در بخش شيلات، كنسرو ماهي، فراورده‌هاي گوشتي ماهي و توليد پودر ماهي و ساير آبزيان تعيين گرديد. در بخش دامي، توليد فراورده‌هاي لبني، انواع كشتارگاه و توليد فراورده‌هاي گوشتي و غداي آماده به ترتيب در اولويت قرار دارند و سرانجام در بخش زراعي شالي‌كوبي و بسته‌بندي برنج، تهيه خوراك آماده دام و طيور و روغن‌كشي از محصولات زراعي سه اولويت اول را به خود اختصاص دادند. افزايش سرمايه‌گذاري در صنايع فراوري محصولات باغي، شيلاتي و دامي به ترتيب مي‌تواند در دستيابي به كاهش ضايعات و افزايش اشتغال و افزايش درآمد روستاييان مؤثر واقع شود.