اندازه‏گيري اثر عبور قيمت جهاني به قيمت داخلي مواد غذايي منتخب در ايران

در نيمه دوم دهه 2010 ميلادي، افزايش شديد قيمت جهاني مواد غذايي منجر به افزايش شمار فقرا در جهان شد. بنابراين در دهه گذشته، قيمت مواد غذايي به موضوعي مهم براي اغلب كشورهاي در حال توسعه تبديل شد. بر همين اساس، در مطالعه حاضر چگونگي انتقال قيمت جهاني به قيمت داخلي مواد غذايي منتخب در ايران بررسي شد‏. به اين منظور، الگوي خودتوضيح برداري ماركوف سوئيچينگ (MSVAR)، توابع عكس‏العمل آني وابسته به رژيم و داده‏هاي سري زماني فصلي محصولات برنج، گندم، شكر و روغن‏هاي نباتي به‏كار رفتند. نتايج نشان داد الگوي MSVAR چارچوب مناسبي براي الگوسازي اثر عبور قيمت جهاني اين محصولات فراهم مي‏كند. با توجه به نتايج، تفاوت قابل توجهي در ميزان عبور قيمت بين رژيم‏هاي دوگانه وجود دارد. مقدار عبور قيمت در رژيم دوم هر محصول در مقايسه با رژيم اول به مراتب بيشتر است؛ به عبارت ديگر، با وقوع بحران جهاني قيمت مواد غذايي، تغيير قابل توجهي در فرايند عبور قيمت رخ داده است. بنابراين، پيشنهاد مي‏شود كه سياست‏هاي مرتبط از قبيل اعمال تعرفه و محدوديت واردات با در نظر گرفتن قيمت‏هاي جهاني و واكنش قيمت‏هاي داخلي اجرا شوند.