آثار بالقوه حذف موانع تعرفه‌اي زيربخش‌هاي كشاورزي بر اشتغال‌زايي مستقيم و غيرمستقيم

در سال‌هاي اخير، آزادسازي تجاري به يكي از اهداف اصلي دولت‌ها و سياست گذاران تبديل شده است. در اين راستا، حذف تعرفه‌ واردات كالاها، مهم‌ترين اقدامي است كه مي‌تواند آثار قابل توجهي بر توليد، اشتغال و رفاه داشته باشد. بي ترديد حذف تعرفه منجر به كاهش توان توليدكننده‌ داخل نسبت به خارج از كشور مي‌شود و اين امر بر اشتغال‌زايي در كل اقتصاد مؤثر خواهد بود. بر اين اساس، تحقيق حاضر به بررسي آثار حذف تعرفه‌‌ زيربخش‌هاي كشاورزي بر اشتغال‌زايي مستقيم و غيرمستقيم با استفاده از جدول داده ستانده سال 1390 مي‌پردازد. براي نيل به هدف تحقيق، پس از آنكه تعرفه واردات زيربخش‌هاي كشاورزي محاسبه گرديد، آثار حذف تعرفه واردات بخش كشاورزي و نيز زيربخش هاي آن شامل زراعت و باغداري، پرورش حيوانات، جنگل‌داري و ماهي‌گيري بر اشتغال‌زايي بررسي شد. بدين ترتيب، براثر حذف تعرفه واردات بخش كشاورزي، 3/7 درصد كاهش در اشتغال‌زايي مستقيم و غيرمستقيم و همچنين 6/2 درصد كاهش در اشتغال‌زايي غيرمستقيم مشاهده مي‌گردد. در نتيجه، براثر آزادسازي تجاري بخش كشاورزي، اشتغال‌زايي غيرمستقيم بيش از اشتغال‌زايي مستقيم و غيرمستقيم كاهش مي‌يابد. بر اساس شاخص اشتغال‌زايي غيرمستقيم در سناريوهاي حذف تعرفه‌ واردات زيربخش‌هاي زراعت و باغداري، پرورش حيوانات، جنگل‌داري و ماهي‌گيري به ترتيب 5/4، 0/26، 0/52 و 0/03 درصد كاهش مشاهده مي‏شود. با توجه به اين نتايج مي‌توان گفت كه حذف موانع تعرفه اي زيربخش‌هاي كشاورزي، علاوه بر كاهش اشتغال‌زايي مستقيم، موجب كاهش اشتغال‌زايي غيرمستقيم نيز مي‌گردد و بيشتر بر بخش‌هايي اثر مي‌گذارد كه پيوندهاي قوي با اين زيربخش‌ها دارند. لذا پيشنهاد مي‌شود دولت‌ها پيش از هرگونه اقدام جهت حذف تعرفه واردات بخش‌ها، به آثار غيرمستقيم بخش مورد نظر بر اشتغال‌زايي ساير بخش‌ها نيز توجه نمايند.