تحليل آثار بالقوه آزادسازي تجاري بخش كشاورزي بر پيوندهاي پسين و پيشين با استفاده از جدول داده-ستانده به‌هنگام‌شده سال 1390

برقراري تجارت آزاد و حذف موانع گمركي موجب ايجاد فضاي رقابتي در سطح بين‌الملل مي‌شود. بنابراين اين احتمال وجود دارد كه با آزادسازي تجاري، فعاليت‌هايي كه در سايه‌ سياست‌هاي حمايتي شديد شكل گرفته‌اند دچار مشكل شوند. بخش كشاورزي ايران در قياس با بسياري از كشور‌هاي جهان و منطقه شديداً با استفاده از ابزار تعرفه واردات حمايت مي‏شود. از اين رو، تحليل آثار حذف تعرفه‌ در راستاي آزادسازي بخش كشاورزي و همچنين تحليل آثار حادث‌شده بر پيوندهاي بين بخشي ضروري مي‌نمايد. براي انجام اين تحقيق ميزان تعرفه‌ واردات بخش كشاورزي تعيين گرديد. بدين منظور، ابتدا معادل‏سازي كدهاي HS با كدهاي ISIC صورت گرفت و از بين 5473 قلم كالا با كد 8 رقمي HS در مجموع 210 قلم كالا براي بخش كشاورزي شناسايي شد. بعد از معادل‏سازي و مشخص شدن واردات بخش كشاورزي، نرخ تعرفه‌ موزون در سال 1390 محاسبه گرديد. نتايج نشان داد كه نرخ تعرفه‌ موزون بخش كشاورزي معادل 15.14 درصد است. در مرحله بعد، اثرات آزادسازي كامل تجاري بخش كشاورزي در چهارچوب جدول داده ستانده به‌هنگام شده سال 1390 شبيه‏سازي شد. نتايج نشان داد تقاضاي نهايي و ارزش افزوده در اقتصاد كشور همگام با آزادسازي تجاري بخش كشاورزي افزايش مي‌يابد و متعاقب آن، ارزش ستانده نيز افزايش خواهد يافت. علاوه بر اين، پيوندهاي پسين و پيشين سه زير بخش زراعت و باغداري، پرورش حيوانات و جنگل‌داري كوچك‌تر خواهند شد. با اين حال، بخش‌هاي كليدي اقتصاد ايران، قبل و بعد از آزادسازي تجاري بخش كشاورزي، دچار تغيير نخواهند شد. با توجه به نتايج پيشنهاد مي‌شود آزادسازي از بخش‌هايي شروع شود كه كمترين تغييرات را در پيوندهاي پسين و پيشين از خود نشان مي‌دهند.