رتبه‌بندي كتابخانه‌هاي عمومي استان آذربايجان غربي بر اساس خدمات كتابخانه‌اي با فرآيند تحليل سلسله‌ مراتبي

Ranking Public Libraries of the West Azerbaijan Province According to Information Services Using Analytic Hierarchy Process (AHP)

هدف: هدف اصلي اين پژوهش، رتبه‌بندي كتابخانه‌هاي عمومي تحت پوشش نهاد كتابخانه‌هاي عمومي در استان آذربايجان غربي بر اساس خدمات اطلاع‌رساني با فرآيند تحليل سلسله‌مراتبي است. روش: روش پژوهش پيمايشي- توصيفي است. جامعۀ پژوهش حاضر 67 باب كتابخانۀ عمومي نهادي استان آذربايجان غربي است. داده‌هاي خدمات اطلاع‌رساني اين كتابخانه‌ها از طريق ابزار پرسشنامه جمع‌آوري شدند. سؤالات پرسشنامه شاخص‌هاي خدمات كتابخانه بودند. اين داده‌ها بر اساس فرآيند تحليل سلسله‌ مراتبي و استفاده از نرم‌افزار Expert choice رتبه‌بندي شده‌اند. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد در بين 67 باب كتابخانۀ عمومي استان آذربايجان غربي، كتابخانه عمومي شيخ شلتوت مهاباد با كسب 0/060 امتياز در رتبۀ اول و كتابخانۀ مركزي اروميه با كسب 0/054 امتياز در رتبۀ دوم از لحاظ ميزان ارائه خدمات اطلاع‌رساني قرارگرفته‌اند. اصالت/ارزش: با توجه به مطالعات و بررسي‌هاي انجام‌ شده در خصوص رتبه‌بندي، رتبه‌بندي كتابخانه‌هاي عمومي بر اساس خدمات اطلاع‌رساني در ايران جنبه‌اي نو و متفاوت دارد و مي‌تواند زمينه‌اي براي ساير پژوهش‌ها باشد. اين پژوهش مشخص مي‌كند ميزان ارائه خدمات اطلاع‌رساني در كتابخانه‌هاي عمومي، ارتباطي به درجۀ كتابخانه و يا روستايي و شهري بودن آن ندارد و به‌نظر مي‌رسد ارائه خدمات اطلاع‌رساني مطلوب در درجۀ اول نشأت‌گرفته از ارادۀ كتابداران و كاركنان كتابخانه است.

Purpose: The main aim of this research is to rank the public libraries under Iran Public Libraries Foundation in the West Azerbaijan province using the analytic hierarchy process (AHP) method according to their information services. Methodology: This is a survey-descriptive research whose statistical population consists of 67 public libraries in the West Azerbaijan province. Information services of public libraries under investigation were collected by using questionnaires and then ranked based upon the AHP method and Expert Choice software. Findings: Findings indicate that among the 67 public libraries in Western Azerbaijan province, Sheikh Shaltoot Mahabad Public Library with 0.060 points ranked first and the Central Library of Urmia with 0.054 points ranked second in terms of the amount of provision of information services. Originality/value: Considering the studies conducted on ranking, ranking public libraries according to information services has a new and different aspect in Iran, and can serve as a basis for other research. The findings also showed that the amount of provision of information services in public libraries has no relationship with the level of libraries nor their being rural or urban, since the provision of good information services is primarily based on the will of librarians and library managers.