تاثيرمداخله آموزشي بر پيشگيري از عوامل خطر بيماري‌هاي قلبي عروقي در دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم: كاربرد تئوري شناختي اجتماعي

مقدمه: بيماري هاي قلبي عروقي، علت اصلي ابتلا، مرگ و مير و ناتواني در سراسر دنيا هستند. با توجه به تغيير شيوه ي زندگي ، بسياري از عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي از دوران كودكي و نوجواني آغاز مي شود. مطالعه حاضر با هدف تعيين تاثير مداخله آموزشي بر پيشگيري از عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي در دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر زرين شهر شهرستان لنجان سال 1394 صورت پذيرفت . روش كار: پژوهش حاضر يك مطالعه تجربي از نوع مداخله اي بود. دو دبيرستان با تخصيص تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل طبقه بندي شدند. 71 نفر از دانش آموزان و مادران شان و مربي پرورشي يكي از دبيرستان ها به عنوان گروه مداخله و 80 نفر از دانش آموزان و مادران شان و مربي پرورشي دبيرستان ديگر به عنوان گروه كنترل انتخاب شدند. برنامه ي آموزشي براي دانش آموزان و مادران و مربي پرورشي گروه مداخله بر اساس تئوري شناختي اجتماعي طراحي و اجرا شدكه علاوه بر تاكيد بر بعد فردي دانش اموزان به بعد اجتماعي دانش آموزان ( مادران و مربي پرورشي دانش آموزان ) نيز تاكيد داشته است و به علت اين كه بيشتر سازه هاي اين تئوري در حيطه ي يادگيري نگرشي قرار داشتند بيشتر از استراتژي هاي آموزشي پرسش و پاسخ و بحث گروهي در جريان آموزش استفاده گرديد، برگزار شد . شش ماه پس از اتمام آموزش ها دانش آموزان گروه مداخله، پرسشنامه ها را تكميل كردند. سپس داده هاي گردآوري شده با استفاده از نرم افزار SPSSنسخه 20 در سطح معني داري كمتر از 05/0 مورد بررسي قرار گرفت. از آزمون هاي آماري t مستقل، t زوجي، كاي اسكوئر و من -ويتني براي تجزيه و تحليل داده ها استفاده شد. يافته ها: نتايج مطالعه، نشان داد كه ميانگين نمره ي هيچكدام از سازه هاي مدل تئوريِ شناختي اجتماعي قبل از مداخله بين دو گروه اختلاف معنادار نداشتند.اما بعد از مداخله، ميانگين نمره سازه هاي دانش و درك موقعيت، انتظار پيامد، ارزش هاي پيامد، خودكارآمدي، خود مديريتي و خود كنترلي در گروه مداخله و ميانگين نمره ي سازه موانع درك شده در گروه كنترل به طور معناداري بيشتر بود اما ميانگين نمره سازه هاي محيط و حمايت اجتماعي بين دو گروه اختلاف معنادار نداشت. نتيجه گيري: مداخله ي آموزشي از سنين پايين در جهت پيشگيري از عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي، با استفاده از تئوري شناختي اجتماعي مي تواند در كاهش عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي در دانش آموزان به كار رود.