اثر گونه‌هاي ميكوريزا بر صفات كمي و كيفي سويا (Glycine max L.) با اعمال سيستم‌هاي آبياري تحت فشار

به منظور بررسي همزيستي ميكوريزايي گياه سويا رقم ويليامز، تحت سيستم هاي مختلف آبياري آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه اروميه طي سال 1394 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شـامل سيستم هاي آبيـاري (قطره اي و باراني) به عنوان فاكتور اصلي و گونه هاي مختلف قارچ ميكوريزا (بدون تلقيح، Funneliformis mosseae،Rhizophagus intraradices و Simiglomus hoi) به عنوان فاكتور فرعي بودند. نتايج نشان داد كه بيشترين ارتفاع بوته، وزن غلاف، عملكرد دانه، وزن صد دانه، تعداد گره در ساقه اصلي، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت روغن، درصد و عملكرد روغن در آبياري قطره اي، و بالاترين مقادير LWR (نسبت وزن برگ به وزن كل گياه) و SPAD (شـاخص كلروفيل) در سيستم باراني به دست آمدند. اثرات متقابل معني دار نشان دهنده پاسخ متفاوت گياه به گونه هاي قارچي در سيستم هاي آبياري مي باشد. رنگيزه هاي فتوسنتزي (كلروفيل a، b و كل) و كارتنوئيد برگ سويا در شرايط همزيستي با هر سه گونه قارچي در آبياري باراني وضعيت مطلوب تري داشتند. بيشترين مقدار فسفر برگ در گياهان آبياري شده با سيستم باراني و همزيست با F. mosseae مشاهده شد. گياهان ميكوريزايي در هر سه گونه قارچ به يك اندازه پروتئين برگ را افزايش دادند، در حالي كه مقدار پتاسيم برگ در گياهان ميكوريزايي تغيير معني داري نسبت به شاهد نداشت. با وجود بيشترين درصد كلونيزاسيون ريشه با گونه R. intraradices در آبياري باراني، هر سه گونه قارچ در سيستم هاي قطره اي و باراني كلونيزاسيون بالاتري نسبت به شاهد داشتند. نسبت تركيبات اسيدهاي چرب روغن سويا (اسيدهاي چرب غيراشباع حدود چهار برابر اسيدهاي چرب اشباع بودند) در هر دو سيستم آبياري براي گياهان ميكوريزايي مشابه شاهد بودند. بدون توجه به وجود پاسخ متفاوت سويا به گونه هاي ميكوريزا، عملكردهاي بيولوژيك، دانه و روغن در سيستم آبياري قطره اي به ترتيب 23، 53 و 84 درصد بيشتر از آبياري باراني به دست آمدند.