عوامل مؤثر بر وقوع عارضه اختلال در غلاف‌بندي سويا (Glycine max L.) در گرگان

عارضه اختلال در غلاف‌‌بندي سويا نوعي از رشد است كه در آن گياهان سويا همراه با ناهنجاري هاي رويشي از جمله ريزش شديد گل‌ها و غلاف‌ها، تغيير ريخت‌شناسي برگ‏ها و غلاف‏ها مي‏ باشند. در حالات حاد، گياهان سبز باقي مي مانند و منجر به كاهش شديد عملكرد و تاخير در برداشت محصول مي‌گردند. به منظور بررسي علل تظاهر عارضه اختلال در غلاف‌بندي سويا در رقم كتول در منطقه گرگان، آزمايشي به صورت بررسي‌هاي پيمايشي مزرعه اي انجام شد. در بررسي هاي پيمايشي مزرعه اي، 40 مزرعه از رقم كتول به طور تصادفي انتخاب و كليه صفات مرتبط با عملكرد و اجزاي عملكرد، عوامل مديريتي و اقليمي در دو سال زراعي 1394 و 1395 يادداشت برداري شدند. نتايج بررسي داده‏ها نشان داد كه از نظر مديريتي به غير از تعداد آبياري، رابطه معني داري بين اين عارضه با ساير عوامل مديريتي مشاهده نشد به گونه اي كه با كاهش تعداد آبياري تظاهر اين عارضه نيز به طور معني‌ داري افزايش يافت. همچنين، با تظاهر اين عارضه در گياهان، درصد ريزش گل‌ها به طور قابل توجهي افزايش يافت در حالي كه تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه به طور معني داري كاهش يافت. بررسي داده‌هاي هواشناسي و مديريت مزرعه نشان داد كه تنش هاي غيرزيستي مانند تنش‌ هاي حرارتي و رطوبتي و نيز مديريت نامطلوب آبياري مزرعه نقش مهمي در بروز عارضه اختلال در غلاف‏بندي سويا داشتند. همچنين، تحليل داده‌هاي مربوط به عناصر غذايي نشان داد كه تغذيه خوب گياه نيز ممكن است درصد خسارت عارضه اختلال در غلاف‌بندي را كاهش دهد.