اثر هدايت الكتريكي و نسبت جذبي سديم آب آبياري بر شاخصهاي فيزيولوژيكي و عملكرد دو رقم كلزا (Brassica napus L.)

اثر هدايت الكتريكي (EC) و نسبت جذبي سديم (SAR) بر شاخص‌هاي فيزيولوژيكي و عملكرد دو رقم كلزا، طي پژوهشي به صورت گلداني بررسي شد. عامل EC در سه سطح 0.35 (به عنوان شاهد)، 6 و 12 دسي زيمنس بر متر و عامل SAR در چهار سطح صفر، 6 ،12 و 18، كه از منابع نمكي NaCl و CaCl2 تهيه شد و عامل سوم شامل دو رقم طلايه و اوكاپي بود. در اين آزمايش صفات محتواي آب نسبي، قندهاي محلول، پتانسيل آب برگ، ميزان يون‌هاي سديم، پتاسيم و كلسيم در ماده خشك، زيست توده و عملكرد دانه اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل رقم و EC بر ميزان تجمع سديم، زيست‌توده و عملكرد دانه معني‌دار بود. ميزان كاهش عملكرد دانه با افزايش در مقدار EC در رقم اوكاپي كمتر بود، به‌طوري‌كه در EC برابر 12 دسي‌زيمنس‌بر متر براي ارقام طلايه و اوكاپي به ترتيب 2.99 و 3.13 گرم به دست آمد. درخصوص سديم، در هر دو رقم با افزايش EC، تجمع سديم در ماده خشك افزايش يافت، با اين حال، اين تجمع در رقم اوكاپي بيش از رقم طلايه بود و اين افزايش در 12=EC دسي‌زيمنس‌بر متر در رقم طلايه 4.44 درصد و در رقم اوكاپي 4.64 درصد برآورد شدند. اثر متقابل EC و SAR نيز نشان داد كه با افزايش در سطوح فاكتورها، پتانسيل آب برگ، زيست‌توده و عملكرد دانه كاسته شدند، اما ميزان قندهاي محلول و سديم افزايش يافتند. در خصوص عملكرد دانه، با افزايش SAR از تيمار EC1SAR1 به EC1SAR4 ميزان كاهش 7 درصد بود، در حالي‌كه از تيمار  EC2SAR1به EC2SAR4 به 13.7 درصد و از تيمار EC3SAR1 به EC3SAR4 ميزان كاهش به 25 درصد رسيد. هرچند EC و SAR اثرات منفي بر شاخص‌هاي فيزيولوژيكي كلزا داشتند اما اين اثرات به نوع رقم بستگي داشت، چنانكه رقم اوكاپي در شاخص‌هاي فيزيولوژيك نسبت به طلايه برتري داشت. همچنين، با افزايش سهم كلسيم در منبع ايجاد هدايت الكتريكي، از اثرات سوء شوري كاسته شد. بنابراين، در آب‌هاي بسيار شور بالا بودن ميزان يون كلسيم نسبت به سديم، براي استفاده در امر آبياري بهتر خواهد بود