تأثير كيتوزان بر صفات فيـزيولوژيكي و مــورفولوژيكي به ليمو (Lippia citriodora L.) در شرايط مزرعه اي و درون شيشه اي

كيتوزان از جمله محرك هاي زيستي است كه باعث تغييرات فيزيولوژيكي و مورفولوژيكي در گياهان مي شود. در اين راستا، دو آزمايش جداگانه به منظور بررسي اثر كيتوزان بر صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه به ليمو در شرايط درون شيشه اي و مزرعه اي انجام شد. در شرايط كشت درون شيشه اي، غلظت هاي 12.5، 25، 50 و 100 ميلي گرم بر ليتر كيتوزان به محيط كشت موراشيگ و اسكوگ (MS) اضافه و اثر آنها بر خصوصيات رشدي به ليمو ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه كيتوزان اثر معني داري بر تمام صفات مورد ارزيابي، به جز درصد گياهان سالم، تعداد شاخساره جانبي و تعداد برگ كلروزه، دارد. در شرايط كشت بافت، با افزايش غلظت مصرفي كيتوزان، طول بلندترين شاخه، شاخص كلروفيل و طول گياه به ليمو در غلظت هاي 50 و 100 ميلي گرم بر ليتر افزايش و برعكس، كيتوزان در تمام غلظت ها باعث كاهش تعداد گره در بلندترين شاخه شد. اثر افزايشي كيتوزان بر درصد ريشه زايي و تعداد ريشه مثبت بوده و در غلظت هاي 50 و 100 ميلي گرم بر ليتر به بالاترين ميزان رسيد. در وزن تر شاخساره، تعداد برگ و بلندترين ريشه نيز اثر مثبت كيتوزان مشاهده شد و غلظت هاي كمتر از 100 ميلي گرم بر ليتر اثر بهتري داشتند. همچنين، كاربرد كيتوزان تغييرات نامنظمي در ميزان سيترال نشان داد. در شرايط مزرعه اي، اثر كيتوزان در غلظت هاي 12.5، 25، 50 و 100 ميلي گرم بر ليتر بر شاخص هاي رشدي به ليمو ارزيابي و اثر مثبت غلظت 50 ميلي گرم بر ليتر كيتوزان در تعداد گل آذين، طول بزرگ ترين گل آذين و وزن تر برگ مشاهده شد. بنابراين، استفاده از غلظت هاي 50 و 100 ميلي گرم بر ليتر كيتوزان در شرايط درون شيشه اي و مزرعه اي به خاطر داشتن اثر مثبت بر بيشتر خصوصيات رشدي به ليمو قابل توصيه مي باشد.