شبيه‌سازي عملكرد سيب‌زميني (Solanum tuberosum L.) تحت شرايط آبياري با استفاده از دو مدل AquaCrop و Cropsyst

به‌منظور ارزيابي دو مدل AquaCrop و Cropsyst در شبيه‌سازي عملكرد و كارآيي مصرف آب سيب‌زميني، تحقيق حاضر در يك مزرعه تحقيقاتي در چهارتخته شهركرد در دو سال زراعي با استفاده از دو تيمار مقدار تنش آبي در پنج سطح (E0، E1، E2، E3 و E4 به ترتيب نشان‌دهنده‌ي 100، 85، 70، 50 و 30 درصد تأمين نياز آبي كه بر اساس نتايج لايسيمتر تعيين شده بود) و زمان اعمال تنش در سه دوره زماني از كشت سيب‌زميني شامل T1، T2 و T3 به ترتيب نشان‌دهنده‌ي 50 روز رشد اول (كشت بذر و رشد رويشي)، دوم (رشد كامل) و سوم (رسيدن گياه) از كل دوره رشد و مجموعاً 30 داده انجام شد. از داده‌هاي سال اول به منظور واسنجي و داده‌هاي سال دوم براي صحت‌سنجي اين دو مدل استفاده شد. نتايج شبيه‌سازي توسط AquaCrop نشان داد كه بيشترين و كمترين خطاي عملكرد به ترتيب برابر با 3.15 (E1T2) و 0.3 (E1T3) تن در هكتار و بيشترين و كمترين خطاي كارآيي مصرف آب به ترتيب برابر با 0.53 (E3T2) و 0.03 (E4T2) كيلوگرم بر مترمكعب بود. بيشترين و كمترين خطاي برآورد عملكرد توسط مدل Cropsyst به ترتيب برابر با 2.34 (E3T3) و 0.35 (E1T2) تن بر هكتار بودند. اين مقادير براي كارآيي مصرف آب به ترتيب برابر با 0.32 (E3T2) و 0.03 (E1T1) كيلوگرم بر مترمكعب به دست آمد. مقادير آماره‌ NRMSE عملكرد براي مدل‌هاي AquaCrop و Cropsyst در مرحله واسنجي به ترتيب 0.9 و 0.7 و در مرحله صحت‌سنجي به ترتيب برابر با 0.5 و 0.9 بود. مقادير آماره EF عملكرد براي مدل AquaCrop در مراحل واسنجي و صحت‌سنجي به ترتيب برابر با 0.99 و 0.95 و براي مدل Cropsyst در اين دو مرحله به ترتيب برابر با 0.90 و 0.79 بود. بنابراين، گرچه هر دو مدل دقت مطلوبي داشتند ولي AquaCrop كارآيي بهتري داشت. بر اساس اين نتايج، استفاده از مدل AquaCrop در تنش‌هاي آبي خفيف (به دليل شبيه‌سازي بهتر واكنش گياه به آب جذب‌شده) و كاربرد Cropsyst در تنش‌هاي شديدتر (به دليل استفاده اين مدل از معادله مبتني برتابش) توصيه مي‌شود. همچنين، كاربرد مدل Cropsyst در مرحله مياني رشد سيب‌زميني بهتر از مدل AquaCrop است.