الگوي مطلوب ترويج علم در شبكه هاي تلويزيوني صدا و سيماي ج.ا.ا.

The Optimal pattern of popularization of Science in TV Broadcasting of IRIB

هدف پژوهش حاضر با هدف بررسي مولفه ها و عناصر اساسي برنامه سازي در حوزه علم و فناوري، مدل مطلوب ترويج علم در رسانه تلويزيون را ارائه مي كند. روش شناسي: روش تحقيق حاضر، تركيبي يا آميخته است. بدين لحاظ روش گردآوري اطلاعات، تلفيقي از مصاحبه اكتشافي و مطالعات پيمايشي بوده است. رهاورد مصاحبه ها، تدوين پرسشنامه اي محقق ساخته جهت ترسيم مدل نهايي است. جامعه آماري، تهيه كنندگان برنامه هاي علمي تلويزيون و صاحب نظران ترويج علم و روش نمونه گيري، هدفمند و گلوله برفي است. به منظور ايجاد مدل اندازه گيري برازنده و قابل قبول، تحليل عامل تاييدي با استفاده از نرم افزارLisrel8.5 ، در مورد كليه عوامل نهفته متغيرهاي تحقيق انجام گرفت. در پايان با استفاده از تحليل مسير، روابط علي بين متغيرهاي تحقيق مورد آزمون واقع شد. يافته ها بر اساس الگوي نهايي ارائه شده در اين تحقيق، فرايند توليد با انتخاب قالب و الگو ي توليد مناسب و سنجيده مي تواند با تاثير بر محتواي برنامه، نگرش مخاطبان را تغيير داده و آنها را درنهايت به مشاركت در علم تهييج نمايد. رابطه ميان الگوهاي برنامه سازي و قالب هاي برنامه با نگرش مخاطبان، رابطه اي دوطرفه پيش بيني شده است؛ چراكه به همان نسبت كه برنامه هاي علمي مي توانند با نگاه ترويجي و با رعايت اسلوب برنامه سازي، نگرش مخاطبان را تحت تاثير قرار دهند، بازخوردگيري از مخاطبان نيز كه يكي از مولفه هاي اصلي پس توليد نيز مي باشد، الگوها و قالب هاي برنامه را دچار دگرديسي كرده و اصلاح كند. نتيجه گيري به طور كلي نتايج پژوهش حاكي از آن است كه مراحل توليد برنامه ها، پيش توليد و پس توليد به واسطه محتواي برنامه، ارتباط مثبت و معناداري با نگرش مخاطبان دارند.

Purpose this paper, with purpose of investigate the basic components and elements of programming in the field of science and technology, provide favorable model in television media. Methodology the method of collecting data is a compilation of interviews and survey. The statistical population, is producers of TV programs and experts in popularization of science. sampling metod is and snowball and targeted. In order to creating a graceful and acceptable measurement model, was performed confirmatory factor analysis using software Lisrel8.5 about all the factors underlying variables. Finally, using path analysis, was tested causal relationships between variables. Findings the media because of the diversity, simplicity of use and its strong influence in the community have prominent role in popularization of science. In this regard, the use of visual media such as television, despite the recency of time, has increased much wider and more general than other media tools. Analysis capabilities of this effective medium in popularization of science, can help TV managers and stakeholders in order to planing better and moving in the right direction. The results showed that in the process of Production of programs, pre-production and post-production through program content, have a significant and positive relationship with audiences attitude.