ديوان بين المللي كيفري؛ نخستين ماهيت سلبي مسئوليت كيفري و بازتاب آن در قوانين كيفري ايران

The defeasible nature of criminal responsibility and its reflection in Iran's penal code

سلبي يا ايجابي بودن مفهوم مسئوليت كيفري با چالش روبرو است. آنچه در گفتمان حقوق كيفري به چشم مي‌خورد، مفهوم ايجابي يا مسئوليت مبتني بر تقصير است. در اين برداشت، مسئوليت پس از احراز مجرميت به وجود آمده و مبتني بر اهليت جزايي (متشكل از ادراك و اختيار) و تقصير است. اما؛ در مفهومي سلبي صرف اسناد مادي نقض بايد كيفري و بدون در نظر گرفتن تقصير و اهليت، موجب شناسايي مسئوليت (در مفهوم پيشيني) براي مرتكب مي‌گردد. در اين حالت، الغاي اثر مسئوليت پيشيني، در گروي دفاعياتي است كه به‌ صورت موردي در قانون پيش‌بيني گرديده است. واكاوي در نهاد تقصير و ارزيابي تحليلي آن در كنار موانع مسئوليت كيفري - آنگونه كه در نصوص قوانين كيفري پيش بيني شده است - مي تواند در كشف موضوع گره گشا باشد. در اين پژوهش تلاش شده تا با رويكردي توصيفي، ماهيت الغاپذير مسئوليت به‌ عنوان قاعده‌اي عام در حقوق جزاي عمومي معرفي گردد و نمودهاي آن در قوانين كيفري ايران نشان داده شود.

Defeasibility or attributability of criminal responsibility faces a challenge. What is to be seen in the criminal law discourse, is an affirmative concept of Responsibility that is based on guilt. In this impression, the responsibility came after Criminality, and is based on criminal capacity (consist of cognition/Discernment and free Will) and fault. But, in a defeasible sense, the mere material attribution of the breach, must be criminal and Regardless of fault and capacity, Identifies responsibility (in the prior sense) for committing. The abolition of priori responsibility effect is depend on the defenses that have been foreseen in particular cases.The analysis of the fault institution and its analytical evaluation along with the barriers to criminal liability - as envisaged in the Criminal Laws - can be found in the discovery of the knot subject. In this article tried descriptively to show defeasible nature of responsibility as a general rule in public criminal law and Its Manifestations in Iran's Criminal Code.