اصل مشاركت عمومي براي حفظ منابع آبي در آئينه قوانين و مقررات

Principle of Public Participation to Preserve Water Resources: A Study of Laws and Regulations

در آبان ماه 1395 تحصن كشاورزان تراكتور سوار اصفهاني در حاشيه راه‌هاي خروجي شرق اين استان و درگيري آنها با نيروي انتظامي در صدر اخبار بود. پديده مذكور تنها نمونه اي از موارد متعدد تصميماتي است كه بر معيشت روزمره بخشي از مردم تأثير شگرفي داشته و دارد. پرسش اصلي مردم ناخشنود از اين تصميم ها آنست كه چرا چنين تصميمي اتخاذ شده و معيشت آنها با بحران روبرو شده است. پرسش اصلي اين مقاله آنست كه ماهيت و نقش «مشاركت عمومي» در حفظ منابع آبي كشور چيست؟ و قوانين داخلي و نظام حقوقي و اداري جمهوري اسلامي براي جلب مشاركت عمومي در قانونگذاري و تصميم‌هاي اداري و اجراي آنها به منظور حفظ محيط زيست و به طور خاص حفظ منابع آبي چه ظرفيت هايي دارد؟ به نظر ميرسد عدم مراعات اصل مشاركت عمومي به عنوان يكي از مهم ترين اركان به‌ زمامداري يا حكمراني خوب يكي از مهم ترين موانع در راه تحقق برنامه هاي توسعه پايدار بوده است. مشاركت ذينفعان در تصميم گيري هاي عمومي، كه ارتباط مستقيمي با زندگي ايشان دارد، در قالب مذاكره با نمايندگان مردم و اصناف، نظر سنجي عمومي، تحقيق، كسب نظر از سازمان هاي مردم نهاد و جلب مشاركت ايشان، علاوه بر اينكه مانع تصميم هاي خودسرانه و تضمين شفافيت تصميمات اداري و ارتقاء فرهنگ شفافيت سازماني مي شود، باعث جلب مشاركت جدي شهروندان در اجراي تصميمات به منظور حفظ حقوق نسل هاي آينده و توسعه پايدار مي گردد.

Protest uprising organized by tractor users in November 2016 on Eastern roadsides of Esfahan Province (IRAN) and their clash with police has been always a headline in newspapers. This phenomenon has been referred to as in only one of the numerous decisions affecting lifes of people radically. Why such decisions have been adopted? and why farmers have been faced so many crisis is the main questions posed by public. This Article seeks to study the nature and role of "public participation" in preserving water sources, as well as capacity of internal law and administrative system of Islamic Republic of Iran for promoting public participation in regulating and adoption of administrative decisions and their implementation for protection of environment in general and especially preserving rare and vital water resources. It seems that failure to respect the principle of public participation as one of the most important elements of governance is one of the important obstacles to realizing sustainable development. Participation of beneficiaries of a given decision in adapting public decisions, which directly affect their lives, through negotiation of people and unio‎n representatives, public survey, research and seeking non-governmental organizations' opinions not only can prevent adoption of arbitrary decisions and guarantees transparency of administrative decisions, it also promotes the culture of organizational transparency and contributes to the promotion of public culture and guarantee active participation of citizens in enforcement of decisions which protects rights of future generations and will guarantee sustainable development.