كليدواژه :
آزادسازي تجاري , فساد , كشورهاي منا , داده‌هاي تابلويي , حاكميت قانون , ثبات سياسي , كيفيت مقررات
چكيده فارسي :
فساد از مهمترين تعيين‌كننده‌هاي شاخص‌هاي اقتصادي و تجاري است. اما آن چيزي كه امروزه اهميت بالايي دارد اين است كه چه مولفه‌هايي فساد را تقويت و تضعيف مي‌كنند. آزادسازي تجاري از متغيرهاي اثرگذار بر فساد است كه ادبيات پژوهش دو ديدگاه متفاوت را مبني بر اثر آن بر فساد دارد. ديدگاه اول، بر اثر منفي و تضعيف‌كننده آزادسازي تجاري بر فساد تاكيد دارد، در حالي كه ديدگاه دوم، اعتقاد بر اثر فزاينده اين متغير بر فساد دارد. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به اين پرسش است كه در كشورهاي منتخب منطقه منا، آزادسازي تجاري موجب بهبود فساد مي‌شود يا اينكه آن را تشديد مي‌كند؟ براي دستيابي به اين هدف، داده‌هاي ده كشور منطقه منا در دوره زماني 2014-2003 با استفاده از روش داده‌هاي تابلويي ارزيابي شدند. نتايج نشان ميدهند كه افزون بر اثر منفي درآمد سرانه و شاخص‌هاي كيفيت نهادي چون حاكميت قانون، ثبات سياسي، و كيفيت مقررات، متغير آزادسازي تجاري اثري كاهنده و معنادار بر فساد دارد. به عبارتي ديگر، افزايش تجارت و ايجاد فضاي رقابتي و همچنين تعامل با كشورهايي با ساختارهاي نظام‌مند و فساد كمتر، كشورهاي منطقه منا را به سمت بهبود فضاي نهادي و قانوني سوق مي‌دهد كه نتيجه آن كاهش فساد است. بر اساس اين، نتايج ما داراي راهكارهاي پژوهشي و اجرايي است.
چكيده لاتين :
Corruption is one of the most important determinant factors
in economic fields, specifically in trade; and nowadays, it is crucial to know
what factors reinforce or mitigate it. Trade openness is an influencing factor
on corruption, and the extant literature has two different general perspectives
facing that. The first perspective emphasizes that openness has a negative
impact on corruption, while the second idea believes that such impact is
positive. Hence, the aim of this paper is to answer this question: “what is
the effect of openness on corruption in selected MENA countries?” To this
end, our analysis is based on panel data that covered 10 MENA countries
for 2003–2014. The results indicate that, along with the negative effect of
per capita income and institutional quality such as ruling law, political stability
and regulation quality, the effect of openness is also negative and significant.
In other words, increase and expansion of trade and creating a competitive
environment, as well as interacting with countries with systemic structure and
less corruption, contributes to improving the institutional and legal environment
in the MENA countries, so that, consequently, corruption would decrease.
Accordingly, since the rank of Iran in openness and corruption is tenth and
second among ten countries respectively, it is recommended that reducing
trade barriers such as import tariff and creating a free market, would result in
the fall of corruption through reducing monopoly rents of authorities in the field
of trade, especially in imports.
