جايگاه مولفه هاي حقوق تربيتي در كتاب هاي درسي دوره ابتدايي

The Status of the Components of Right to Education in Elementary School Textbooks

هدف تحليل محتواي كتاب هاي درسي دوره ابتدايي به لحاظ ميزان توجه به مؤلفه هاي حقوق تربيتي بود. پژوهش حاضر از نوع تحليل محتوا بوده و پس از استخراج مؤلفه هاي حقوق تربيتي از مباني نظري، به شيوه نمونه گيري هدفمند و متناسب باهدف پژوهش، كتاب هاي درسي مطالعات اجتماعي و فارسي دوره ابتدايي انتخاب و بررسي شدند. ضريب اهميت هر يك از مؤلفه ها با روش آنتروپي شانون به دست آمدند. در پژوهش حاضر ملاك جايگاه مؤلفه هاي حقوق تربيتي در كتاب هاي درسي دوره ابتدايي بود و تحقيق تناقضي با نظرات نويسندگان و مباني اسلامي حاكم بر كشور نداشت. نتايج نشان داد بيشترين ضريب اهميت در كتاب هاي مطالعات اجتماعي مربوط به مؤلفه حق دسترسي به آموزش وپرورش به مقدار 605/0 و كمترين ضريب اهميت مربوط به مؤلفه حق احترام در محيط يادگيري به مقدار 353/0 بود و همچنين بيشترين ضريب اهميت در كتاب هاي فارسي (بخوانيم) مربوط به مؤلفه حق دسترسي به آموزش وپرورش با ضريب 712/0 و كمترين ضريب اهميت مربوط به مؤلفه حق احترام در محيط يادگيري با ضريب 533/0 بود. با توجه به نتايج، در كتاب هاي مطالعات اجتماعي و فارسي به اصل مداومت، در تنظيم محتواي اين كتاب ها به حقوق تربيتي كودك توجه لازم و كافي نشده است.

The aim of this article is to investigate the content of elementary school textbooks in terms of the degree of attention paid to right to education components. The method employed in the present study is the content analysis technique. After extracting the right to education components from theoretical foundations by using purposive sampling,and consistent with the purpose of the research,the authors selected,studied Social Studies,Persian Literature textbooks. The coefficient of significance of each component was investigated by the Shannon entropy method. The results indicated that the most important factor in the social studies textbooks related to the component of the right to access education was 0.605,and the lowest coefficient of significance related to that of the right of respect in the learning environment was 0.33. In addition,the highest coefficient of significance in Persian Literature textbooks (Let's Read) was related to the right of access to education with a coefficient as 0.712,and the lowest coefficient of significance was related to the right of respect in the learning environment with a coefficient as 0.533. According to the results,not enough attention has been paid to children right to education in regulating,organizing the content of the textbooks of Social Studies,Persian Literature according to the law of continuity.