تأثير تغذيه سيليكون بر تخفيف اثرات زيانبار تنش نيكل در گياه ريحان Osimum basilicum L

(Effect of Silicon nutrition on alleviation the detrimental effects of nickel stress in (Ocimum basilicum

فلز سنگين نيكل از ريزمغذي­ هاي ضروري بوده كه در صورت افزايش غلظت آن بيش از حدمجاز، در گياهان، باعث ايجاد مسمويت و يا حتي مرگ گياه، انسان و حيوانات مي­شود. استفاده از تغذيه معدني مناسب يك راه­كار مديريتي سودمند براي اين مشكل مي­باشد. به منظور بررسي اثر تغذيه سيليكون بر گياه ريحان در شرايط تنش نيكل، يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي و با سه تكرار در شرايط گلخانه­ اي انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل تنش نيكل در غلظت­هاي 0، 75، 100 و 150 پي­پي­ام و محلول­ پاشي گياهان با غلظت 1 ميلي­ مولار سيليكون و آب (به عنوان شاهد) بود.. دراين آزمايش صفاتي نظير ارتفاع بوته، وزن تراندام هوايي، وزن خشك اندام هوايي، وزن خشك ساقه، تعداد برگ، تعداد­ساقه، سطح برگ، وزن ترريشه، وزن خشك ريشه، نشت غشا، كلروفيل، كاروتنوئيد محتواي نسبي اب، آنزيم هاي آنتي اكسيدان و غلظت نيكل ريشه و بخش هوايي اندازه­گيري شد. نتايج نشان داد تنش نيكل روي تمامي صفات تاثير معني­دار داشت. در غلظت 150 پي پي ام نيكل تمام شاخص­هاي رشد رويشي و بوشيميايي گياه به صورت معني­داري كاهش يافت. محلول­پاشي با سيليكون سبب افزايش در صفات تعداد برگ، تعداد شاخه جانبي، ارتفاع گياه، و سطح برگ شد. محلول­پاشي با سيليكون توانست اثرات منفي تنش فلز سنگين نيكل را با تأثير بر كلروفيل كل، كلروفيل b، كارتنوئيد، كربوهيدرات، آنزيم كاتالاز، غلظت نيكل در اندام هوايي تخفيف دهد.

Nickel is an essential microelement for plant growth, but upper levels of this element serve as heavy metal which create toxic effects on plants and human. Application of mineral nutrition is a useful strategy for overcoming of this serious problem. In order to investigate the effects silicon nutrition on growth and physiology indices of basil (Ocimum basilicum L.) under nickel stress condition a factorial experiment based on completely randomized design with four replication was conducted in Research Greenhouse of Mohaghegh Ardabili University at 2014-2015. Experimental factors included nickel stress(0, 75, 100 and 150 ppm) and foliar spraying of plants with 1Mm concentration of silicon and control (spraying with water). During this experiment traits such as plant height, plant dry weight, root and stem dry weight, leaf and stem number, leaf area, chlorophyll index, electrolyte leakage, relative water contents, photosynthetic pigments and antioxidant enzymes and nickel accumulation in root and aerial part of plants were measured. Results indicated that the effect of nickel stress on all of traits were significant. At 150 ppm concentration of nickel, vegetative growth criteria and biochemical characteristic of basil plants reduced significantly. Foliar spraying of silicon could be alleviated the unfavorable effects of nickel stress via increases in chlorophyll b, carotenoid and carbohydrate content of leaves and increases in catalase enzyme activity also reduction in nickel content in aerial part of plants.