بررسي همبستگي و رگرسيون بين صفات و عملكرد دانه ژنوتيپ هاي ذرت تحت شرايط نرمال و كم‌آبي

به منظور بررسي تغييرات عملكرد و اجزاي عملكرد دانه 22 ژنوتيپ ذرت، طي دو سال زراعي 1392 و 1393 آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار تحت شرايط نرمال و كم آبي در ايستگاه تحقيقات دانشكده كشاورزي دانشگاه آزاد تبريز اجرا گرديد. فاكتور اصلي دو سطح آبياري (سطح آبياري پس از 70 ميلي متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A و سطح آبياري پس از 140 ميلي متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A با شروع از مرحله كاكل دهي) و فاكتور فرعي 18 هيبريد ذرت به همراه چهار رقم شاهد بود. تجزيه مركب دو سال نشان داد كه براي اكثر صفات مورد مطالعه اثر متقابل ژنوتيپ×تنش كم آبي معني داراست. ژنوتيپ هاي L2×K1.1263 و L3× A679 بيشترين عملكرد به مقدار 6.38 و 3.82 كيلوگرم به ترتيب تحت شرايط نرمال و كم آبي نشان دادند. تجزيه همبستگي نشان داد كه تحت هر دو شرايط آبياري نرمال و كم آبي، عملكرد دانه بيشترين همبستگي را با تعداد دانه در بلال و تعداد دانه در رديف داشت. در مدل نهايي تجزيه رگرسيون چندگانه تحت شرايط آبياري نرمال، وزن صد دانه، تعداد دانه در بلال، تعداد برگ و ارتفاع بوته و تحت شرايط كم آبي، وزن صددانه، تعداد دانه دربلال و ارتفاع بوته باقي ماندند. در تجزيه عليت در شرايط آبياري نرمال و كم آبي، بيشترين اثر مستقيم تأثيرگذار بر عملكرد دانه تعداد دانه در بلال بود. در تجزيه عليت در شرايط آبياري نرمال و كم آبي، بيشترين اثر مستقيم تأثيرگذار بر عملكرد دانه تعداد دانه در بلال بود. نتايج نشان داد كه در هر دو شرايط نرمال و كم آبي، گزينش جهت افزايش عملكرد بر اساس تعداد دانه در بلال مفيد مي باشد.