تعيين مناسب‌ترين الگو براي كشت دومنظوره علوفه و بذر يونجه براساس ارزش اقتصادي در منطقه زنجان

با توجه به اهميت اصلاح الگوي كشت يونجه از طريق ترويج ايده كشت دومنظوره توليد بذر و علوفه يونجه، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي يك‏بارخردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي طي دوسال 1392 و 1393در استان زنجان اجرا شد. چهار الگوي كشت يونجه همداني شامل بذرپاشي، كشت رديفي با فاصله‌هاي 25، 50 و 75 سانتيمتر در كرت‌هاي اصلي و سه سطح مصرف بذر 10، 20 و 30 كيلوگرم در هكتار در كرت‌هاي فرعي قرار گرفت. نتايج تجزيه مركب نشان داد كشت با فاصله رديف 25 و 50 سانتيمتر بيشترين علوفه خشك را توليد نمودند. مصرف بذر بين 20 تا 30 كيلوگرم تفاوت معني‌داري در عملكرد علوفه خشك نداشتند و بيشترين علوفه خشك را توليد كردند. به لحاظ كيفي، درصد جوانه‌زني بذر تحت تأثير فاصله رديف‌ كشت و تراكم بوته قرار نگرفت ولي بذرهاي حاصل از كشت 10 كيلوگرم بذر در هكتار، وزن هزار بذر بالاتري داشتند. به لحاظ اقتصادي بيشترين ارزش اقتصادي توليد دومنظوره از فاصله كشت 25 و 50 سانتيمتر و ميزان مصرف 10و 20 كيلوگرم بذر در هكتار به‏دست آمد. بر اساس اين نتايج، ارزش اقتصادي حاصل ازكشت يونجه در رديف‌هاي50 سانتيمتري با مصرف 10 كيلوگرم بذر در هكتاربا كشت در رديف‌هاي نزديك‌تر و مصرف بذر بيشتر تفاوت معني‌داري نداشت و مي‌توان پيشنهاد نمود مزارع يونجه بذري با اين الگو كشت شوند.