پديد آورندگان :
وفائي ، محمد حسن - گروه اگروتكنولوژي , وفائي ، محمد حسن - گروه اگروتكنولوژي , پارسا ، مهدي - گروه اگروتكنولوژي , پارسا ، مهدي - گروه اگروتكنولوژي , نظامي ، احمد - گروه اگروتكنولوژي , نظامي ، احمد - گروه اگروتكنولوژي , گنجعلي ، علي - گروه زيست شناسي-دانشكده علوم-دانشگاه فردوسي مشهد-ايران , گنجعلي ، علي - گروه زيست شناسي-دانشكده علوم-دانشگاه فردوسي مشهد-ايران , نوروزي شرف ، عليرضا - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز , نوروزي شرف ، عليرضا - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز
كليدواژه :
حداكثر ظرفيت فتوشيميايي فتوسيستم II , شاخص برداشت , عملكرد بيولوژيك , كابرالينتا , وزن هزاردانه
چكيده فارسي :
در استان خراسان رضوي، گياه عدس رتبۀ دوم سطح زير كشت را در بين حبوبات كاشتهشده، به خود اختصاص داده است. بهمنظور بررسي اثر تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد ژنوتيپهاي منتخب متحمل به تنش خشكي عدس، آزمايشي بهصورت كرتهاي خردشده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار، در سال زراعي 941393 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا در آمد. عامل اصلي شامل دو سطح آبياري: عدم تنش خشكي و تنش خشكي (تأمين 100 و 40 درصد نياز آبي گياه) و عامل فرعي شامل نُه ژنوتيپ (هشت ژنوتيپ متحمل و يك ژنوتيپ حساس) منتخب از بين 73 ژنوتيپ كشتشدۀ سال قبل بود. بر اساس نتايج، در شرايط عدم تنش، صفات تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در مترمربع، شاخص برداشت، عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك در ژنوتيپ MLC356 بهطور معنيداري از ساير ژنوتيپها بيشتر بود؛ اما در شرايط تنش خشكي، عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك اين ژنوتيپ، دچار كاهش شديد گرديد. در همين شرايط، كمترين درصد كاهش براي اين دو صفت، در ژنوتيپ مشاهده گرديد. در شرايط تنش، بالاترين و پايينترين ميزان هر دو صفت حداكثر عملكرد كوانتومي فتوسيستم II و كارايي اقتصادي مصرف آب، بهترتيب در ژنوتيپهاي Cabralinta و MLC121 مشاهده شد. همچنين مشخص شد كه تعداد غلاف بارور در بوته و وزن هزاردانه، مهمترين صفات تأثيرگذار بر عملكرد دانۀ عدس هستند.