جداسازي و شناسايي اندوفيت‏هاي قارچي لوبيا چشم‏ بلبلي در استان خوزستان

مقدمه: اندوفيت‌ها ريزجانداراني هستند كه بدون هيچ‌گونه نشانۀ آشكاري در بافت‌هاي داخلي گياهان ساكن مي‏شوند. مطالعۀ حاضر با هدف شناسايي و جداسازي قارچ‌هاي اندوفيت لوبيا چشم‌بلبلي (Vigna unguiculata (L.) Walp.) در استان خوزستان انجام شد. مواد و روش‏‏ها: در سال 1395، هشت نمونۀ گياهي سالم از مناطق مهم زيركشت لوبيا چشم‏بلبلي در شمال استان خوزستان جمع‌آوري شدند. قطعه‌هاي كوچكي از ريشه، ساقه، برگ و غلاف هر نمونه ضدعفوني سطحي عميق  و روي محيط‌غذايي سيب‌زميني‌دكستروز‌آگار كشت شدند. 60 جدايۀ قارچي حاصل به روش تك‏اسپور خالص‏سازي و 21 جدايه بر اساس ويژگي‌هاي ريخت‏شناسي براي بررسي‏هاي مولكولي انتخاب شدند. جدايه‏ها در محيط سيب‌زميني‌دكستروز‌براث رشد كردند و زيست‏تودۀ ميسيليومي با كاغذ صافي جمع‏آوري شد. استخراج DNA با استفاده از روش ارگانيك مبتني بر فنل و كلروفرم انجام شد. بخش‏هايي از ژن nrRNA (نواحي ITS و 28SD1/D2) با استفاده از آغازگرهاي مناسب تكثير و سپس توالي‌يابي شدند. نتايج: جدايه‏هاي بررسي‌شده بر اساس ويژگي‌هاي ريخت‏شناسي، نتايج جستجوي BLASTn و فيلوژني مبتني بر ناحيۀ ITS تجزيه‌وتحليل شدند و بر اساس آن گونه‏هاي Alternaria destruens،Alternaria sp.،Curvularia mosaddeghii،Curvularia sp.، Fusarium chlamydosporum،F. nygamai، F. falciforme،F. proliferatum،Fusarium sp.،Macrophomina phaseolinaوPenicillium oxalicum شناسايي شدند. بحث و نتيجه‏گيري: جنس‏هاي Alternaria، Fusarium و Curvularia فراوان‏ترين اندوفيت‏هاي قارچي در گياه لوبياچشم‏بلبلي در زيست‏بوم گرم استان خوزستان هستند. بر اساس دانش ما، اين نخستين مطالعه‏اي است كه حضور اندوفيتي قارچ‏هاي Alternaria destruens،Alternaria sp.، M. phaseolina، Fusarium chlamydosporum،F. nygamai،F. falciforme،F. proliferatumوPenicillium oxalicum رادر گياه لوبيا‏چشم بلبلي گزارش مي‏كند.