تعيين خود و دگر(نا) سازگاري برخي ارقام گلابي آسيايي (Pyrus serotina Rehd.) و گلابي‌هاي اروپايي(P. communis L.) بومي ايران

براي تعيين خود(نا)‌سازگاري و دگر‌ناسازگاري ارقام گلابي آسيايي و اروپايي موجود در ايران، در اين تحقيق طي دو آزمايش جداگانه نه رقم گلابي آسيايي و دو رقم گلابي اروپايي بومي ايران در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي به مدت دو سال (1391 و 1392) در باغ كلكسيون دانشگاه تربيت مدرس تهران، مورد مطالعه قرار گرفتند. از روش‌هاي خود و دگر‌گرده‌‌افشاني‌هاي كنترل شده در مزرعه و به دنبال آن بررسي رشد لوله‌هاي گرده در طول خامه با ميكروسكوپ فلوئورسنس استفاده شد. درصد تشكيل ميوه در 15، 35 و 75 روز بعد از تمام گل شمارش و محاسبه شد. براي بررسي چگونگي رشد لوله گرده، تعدادي گل 48، 72، 96 و 120 ساعت پس از گرده‌افشاني برداشت و در محلول فيكساتور اف. اي. اي. (FAA) تثبيت شدند. نتايج نشان داد كه در آزمايش خودگرده‌افشاني در شمارش نهايي بيش‌ترين ميزان تشكيل ميوه مربوط به رقم KS9 (7/85 درصد) و كم‌ترين ميزان مربوط به رقم سبري (صفر درصد) بود. نتايج حاصل از گرده‌افشاني‌هاي كنترل شده نشان داد كه ارقام سبري، شاه‌ميوه، KS7 و KS13 خودناسازگار و ساير ارقام مورد بررسي خودسازگار هستند. بر اساس نتايج اين تحقيق مي‌توان نتيجه گرفت كه ارقام KS6، KS12 و KS13 با يك‌ديگر سازگار هستند، زيرا در تلاقي‌هاي اين ارقام با يك‌ديگر درصد تشكيل ميوه در شمارش نهايي بيشتر از 98/8 بود و لوله‌هاي گرده حداكثر تا 96 ساعت پس از گرده‌افشاني به انتهاي خامه و تخمك رسيدند.