ارزيابي ويژگي‌هاي كمي و كيفي برخي ژنوتيپ‌هاي گردو در استان كرمانشاه

ايران به عنوان يكي از مراكز اصلي تنوع و كشت گردو در دنيا شناخته شده است كه اين تنوع مي‌تواند در برنامه‌هاي به‌نژادي مورد توجه قرار گيرد. يكي از روش‌هاي به‌نژادي در اين زمينه، شناسايي و گزينش ژنوتيپ‌هاي اميدبخش گردو است، به همين منظور پژوهشي در سال‌هاي 1392 تا 1394 در دو منطقه از استان كرمانشاه انجام شد. در اين پژوهش برخي صفات فنولوژيكي و پومولوژيكي 59 ژنوتيپ بر اساس توصيف‌نامه‌هاي UPOV و IBPGR اندازه‌گيري شد. بر اساس نتايج حاصل از اين مطالعه ميانگين وزن دانه، وزن مغز و درصد مغز به ترتيب 22/35 – 9/31 گرم، 11/20 – 4/34 گرم و 68/29 – 36/91 درصد بود. بيشترين درصد مغز (68/28) متعلق به ژنوتيپ Kh86 بود. ژنوتيپ Kh65 بيشترين وزن دانه (35/22 گرم) و وزن مغز (11/20 گرم) را داشت. ژنوتيپ Kh110 به ترتيب با 25 و 21 روز تأخير در برگ‌دهي نسبت به استاندارد مرجع در سال اول و دوم، ديربرگده‌ترين ژنوتيپ ارزيابي شد. ژنوتيپ‌هاي Kh128 و Ks33 بيشترين درصد هموگامي (100%) را داشتند. تجزيه خوشه‌اي، 59 ژنوتيپ مورد بررسي را در پنج خوشه گروه‌بندي كرد. در نهايت ژنوتيپ‌هاي Kh86، Kh70، Kh69، Kh65، Ks42، Kh87، Ks39، Ks35، Kh88، Kh110، Kh127، Kh128، Kh134، Kh146، Kh149، Kh150، Kh153 و Ks29 كه از نظر خصوصيات ميوه و مغز برتر بودند، به عنوان ژنوتيپ‌هاي اميدبخش شناسائي شدند.