تلاقي پذيري بين ارقام تجاري و كلون‌هاي اميدبخش سيب‌زميني

در تلاقي‏هاي بين‌ گونه‏اي و داخل گونه‏اي ممكن است موانع پيش‏تخمي مثل ناسازگاري بين دانه گرده و خامه و كلاله وجود داشته باشد و در حالتي كه يك والد به عنوان نر و يا ماده انتخاب مي‏شود اين ناسازگاري ممكن است از بين برود. در اين آزمايش بررسي هفت رقم تجاري و پرمحصول سيب‏زميني به نام‏هاي آگريا، ساوالان، پيكاسو، كايزر، دايفلا، ساتينا و لوكا با يازده كلون پيشرفته سيب‏زميني در تابستان سال 1393 به صورت متقابل در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اردبيل با هدف توليد بذر حقيقي هيبريد ارزان تلاقي داده شدند و بهترين ارقام و كلون‏ها هنگامي كه به عنوان والدماده و يا والد نر بودند تعيين شدند. نتايج دو روش آزمايش باروري گرده نشان داد كه ارقام آگريا، لوكا و كلون‏هايAS10 و AS72 نر عقيم بودند، بنابراين زماني كه به عنوان والد نر در تلاقي‏ها شركت داشتند هيچ ميوه‏اي تشكيل نشد. در بيشتر موارد هنگامي كه ارقام تجاري به عنوان والد ماده بودند تعداد ميوه و بذر، وزن بذر، كارايي تلاقي، درصد جوانه‏زني بذرهاي حقيقي توليدشده و قدرت و يكنواختي رشد گياهچه‏ها بيشتر و بهتر بود. هنگامي كه ارقام تجاري به عنوان والد ماده و كلون‏ها به عنوان والدين نر منظور شدند ارقام ساوالان، كايزر و لوكا از نظر صفات مورد بررسي نسبت به بقيه ارقام وضعيت بهتري داشتند. هنگامي كه كلون‏ها والد نر و ارقام تجاري والد ماده بودند، كلون‌هاي HS و UT42 نسبت به كلون‏هاي ديگر از نظر ميزان تشكيل بذر، كارايي تلاقي، درصد جوانه‏زني و وزن يك صد دانه وضعيت بهتري داشتند. هنگامي كه ارقام تجاري در تلاقي‏ها به عنوان والدين نر و كلون‏ها والدين ماده بودند، كلون‌هاي AS72 و AS10 از نظر صفات ذكر شده نسبت به بقيه كلون‏ها بهتر بودند.