تحمل به تنش شوري ژنوتيپ‌هاي پيشرفته گندم در شرايط كشت هيدروپونيك و مزرعه

به منظور بررسي تاثير تنش شوري بر برخي صفات گندم، بيست ژنوتيپ پيشرفته در شرايط كنترل شده (كشت هيدرو پونيك) و مزرعه مورد ارزيابي قرار گرفتند. آزمايش مزرعه‌اي در ايستگاه تحقيقاتي بيرجند (اميرآباد) در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در شرايط تنش شوري (شوري آب 9 و خاك 12 دسي‌زيمنس بر متر) و آزمايش كنترل شده در گلخانه شوري بخش تحقيقات غلات در شرايط كشت هيدروپونيك، در قالب آزمايش فاكتوريل در سه تكرار به صورت فاكتور A شامل دو سطح شوري (صفر به عنوان شاهد و 12دسي‌زيمنس برمتر نمك كلريد سديم) و فاكتور B شامل بيست ژنوتيپ انجام شد. نتايج تجزيه واريانس در مزرعه نشان دادكه اثر ژنوتيپ‌ بر صفات عملكرد دانه، تعداد روز تا سنبله رفتن و رسيدن، طول سنبله و ‌پدانكل، تعداد و وزن دانه در سنبله، وزن هزاردانه، عملكرد بيولوژيك و شاخص ‌برداشت معني‌دار بود. ژنوتيپ‌ شماره 18(1-66-22//PBW154/3/HALT) با داشتن بيشترين مقدار عملكرد‌ دانه وعملكرد بيولوژيك به عنوان ژنوتيپ متحمل و ژنوتيپ‌ شماره 12 (Bow s /Vee s //1-60-3/3/Cocoraque 75/4/Inia) به عنوان ژنوتيپ‌ حساس به شوري در شرايط مزرعه تعيين شدند. نتايج به دست آمده در شرايط كنترل شده حاكي از وجود اختلاف معني‌دار بين ژنوتيپ‌ها و تاثير معني‌دار تنش شوري بر صفات ارتفاع بوته، طول، عرض و سطح برگ، وزن خشك ريشه و اندام‌هاي هوايي و محتواي كلروفيل بود. اثر متقابل ژنوتيپ و شوري نيز براي برخي صفات معني‌دار بود. در آزمايش هيدروپونيك، ژنوتيپ‌هاي شماره 4، 5، 14، 17 و 18 با داشتن مقادير بالايي از عملكرد بيولوژيك و محتواي كلروفيل در مقايسه با ارقام شاهد، به عنوان ژنوتيپ‌هاي برتر و متحمل و ژنوتيپ‌ شماره 12 به عنوان ژنوتيپ‌ حساس شناسايي شدند كه با نتايج مزرعه همخواني نسبي داشت.