پديد آورندگان :
انداز ، پري - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , انداز ، پري - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , مقدم ، محمد - گروه به نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , مقدم ، محمد - گروه به نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , علوي كيا ، سيامك - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , علوي كيا ، سيامك - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , ولي‌زاده ، مصطفي - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , ولي‌زاده ، مصطفي - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , اهري‌زاد ، سعيد - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , اهري‌زاد ، سعيد - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , تبريزي‌وند طاهري ، مژگان - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي , تبريزي‌وند طاهري ، مژگان - گروه به‌نژادي و بيوتكنولوژي گياهي
كليدواژه :
گندم , تجزيه عليت , همبستگي كانونيك , عملكرد دانه , عرض جغرافيايي
چكيده فارسي :
در اين تحقيق، تنوع ژنتيكي نود ژنوتيپ متعلق به دوازده گندم ديپلوئيد (Triticum boeoticum) جمع‌آوري شده از غرب و شمال غرب ايران در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با دو تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. هر كرت آزمايشي داراي يك خط كاشت به طول نيم متر و عرض بيست سانتي‌متر بود. تعداد پانزده صفت زراعي و مورفولوژيكي در طول فصل زراعي ارزيابي شد. بر اساس نتايج تجزيه واريانس صفات، بين ژنوتيپ‌هاي موردمطالعه از نظر كليه صفات اختلاف معني‌داري در سطح احتمال 1% وجود داشت. عملكرد دانه با كليه صفات به جز شاخص برداشت همبستگي معني‌داري داشت و بيشترين همبستگي آن با صفات بيوماس، تعداد پنجه بارور و تعداد كل پنجه مشاهده شد. رگرسيون چندگانه نشان داد كه تعداد پنجه‌هاي بارور، طول برگ، عرض برگ و وزن دانه در سنبله اصلي بيشترين تأثير مستقيم را روي عملكرد دانه در بوته داشتند. تجزيه به عامل‌ها، سه عامل سنبله اصلي و برگ، عملكرد و اجزاي آن و عامل رسيدگي را مشخص كرد كه در مجموع 77.38 درصد از تغييرات را توجيه كردند. همبستگي كانونيك عرض جغرافيايي را به‌عنوان تأثيرگذارترين عامل جغرافيايي و صفات عرض برگ، طول برگ، طول سنبله و تعداد سنبلچه را به‌عنوان صفاتي كه بيشتر تحت تأثير عوامل جغرافيايي هستند معرفي كرد. به‌طوركلي تنوع بالايي از نظر صفات مطالعه‌شده در ژنوتيپ‌هاي مورد‌بررسي مشاهده شد و استان‌هاي كردستان، آذربايجان غربي و كرمانشاه به‌عنوان نواحي متنوع جغرافيايي شناخته شدند.
