شناسايي عوامل كليدي آينده‌پژوهي اثرات اجراي طرح انتقال آب رودخانه سيروان (طرح سامانه گرمسيري) بر تحولات مكاني – فضايي (مطالعه موردي: شهرستان مهران استان ايلام)

هدف اصلي سناريونويسي به‌عنوان ابزاري براي برنامه‌ريز، بالا بردن كارايي و كيفيت برنامه‌ريزي‌ها در شرايط عدم اطمينان در آينده است. يكي از راهبردهاي عملي در اين زمينه، شناسايي عوامل كليدي آينده‌پژوهي اثرات اجراي انتقال آب رودخانه سيروان (طرح سامانه گرمسيري) به شهرستان مهران در استان ايلام است. اين پژوهش از لحاظ هدف از نوع كاربردي، از نظر روش تركيبي از روش‌هاي اسنادي و پيمايشي و از نظر ماهيت بر اساس روش‌هاي جديد آينده‌پژوهي، تحليلي و اكتشافي است كه با به‌كارگيري تركيبي از مدل‌هاي كمي و كيفي انجام گرفته است. با توجه به ماهيت اين پژوهش، از روش‌هاي دلفي و تحليل ساختاري بهره گرفته شده است. اين مقالـه سـعي دارد ضمن ارائه الگويي براي شناسايي عوامل كليدي مؤثر بر روند تحولات مكاني فضايي در مقياس ناحيه‌اي، زمينـه تهيـه سناريوهاي متصور براي آيندۀ تحولات مكاني فضايي ناشي از اجراي طرح سامانۀ گرمسيري را فراهم كنـد. داده‌هـاي ايـن تحقيق شامل 30 عامل است كه با روش دلفي از نظرات خبرگان برنامه‌ريزي شهرستان جمع‌آوري و با نرم‌افزار ميك‌مك تحليل شده است كه نهايتاً عوامل وسايل ارتباط جمعي، ميزان جمعيت و مهاجرت، اشتغال‌زايي، امنيت سرمايه‌گذاري، تحولات درآمدي، بازار تقاضا و فروش، بهره‌وري، زيربناهاي روستايي، امنيت مرزي، سطح زير كشت، ماشين‌آلات كشاورزي، ظرفيت توليد، سكونتگاه‌هاي جديد و اصلاح بافت كالبدي روستاها به‌عنوان 13 عوامل كليدي تحولات مكاني فضايي، شناسـايي و وضـعيت احتمـالي آنها در افق سال 1408 يعني در ده سال بعد از اجراي كامل طرح سامانه گرمسيري تدوين شده است.