توسعه مدل تصميم‌گيري گروهي چندشاخصه ريسك محور براي مديريت مؤثر حوضه‌ آبريز بر مبناي روش تركيبي IOWA-CP: مطالعه موردي دشت مشهد

در سال‌هاي اخير حكمراني و مديريت نامناسب منابع آب، محدوديت كمي و كيفي و تخصيص نامتعادل اين منابع، وضعيت حوضه‌هاي آبريز را با بحران تأمين آب مواجه ساخته است. بنابراين يكي از اساسي ترين چالش هاي تصميم‌گيران، انتخاب شاخص هاي نهايي تصميم گيري و ارزيابي طرح‌هاي تأمين آب براساس شاخص هاي منتخب به‌منظور تعيين طرح اولويتدار در حوضه آبريز است. انتخاب شاخص هاي نهايي و طرح برتر، به اولويت‌هاي تصميم‌گيران و ريسك تصميم گيري وابسته است. رويكرد اين پژوهش، استفاده از دو نوع ارزيابي ريسك در محاسبه امتياز و درجه اجماع گروهي به‌منظور انتخاب شاخص‌هاي نهايي و رتبه بندي طرحها است. در ريسك نوع اول تأمين تعداد شاخص‌ها توسط طرح‌ها، و در ريسك نوع دوم اجماع گروهي تعداد تصميم‌گيران ارزيابي ميگردد. برايناساس، وزنها و درجه‌هاي اجماع گروهي شاخصهاي اوليه توسط عملگر ميانگين وزني مرتب استقرايي و روش برنامه ريزي سازشي در حالت‌هاي مختلف ريسك محاسبه مي‌گردند. شاخص‌هاي نهايي با استفاده از تركيب مقادير وزن و درجه اجماع و مقايسه با حد آستانه قابلقبول انتخاب ميشوند. در ادامه، طرحهاي پيشنهادي با توجه به شاخصهاي منتخب ارزيابي ميگردند و براساس روش تركيبي، رتبه‌بندي طرحها از ديدگاه تصميم گيران در حالت‌هاي مختلف ريسك مشخص مي‌گردد. مدل پيشنهادي در تعيين شاخص‌هاي نهايي و طرح برتر مديريت دشت مشهد براي سال 1420 توسعه يافته است. نتايج بيان‌گر وابستگي تعداد شاخصهاي منتخب و رتبه طرح‌ها به دو نوع ارزيابي ريسك تصميم‌گيري است. در مقايسه نهايي طرحها، در تحليلي مبتني بر تأمين مهمترين شاخصهاي اهداف توسعه پايدار، طرح‌هاي اولويتدار مشخص گرديدند. توسعه فرآيند تصميم‌گيري گروهي در اين تحقيق براي مديريت جامع حوضه‌هاي آبريز كشور پيشنهاد مي‌گردد.