كاربست مدل هاي همادي آمريكاي شمالي در پيش بيني فصلي بارش گستره ي ايران

ارزيابي و تحليل برونداد مدل هاي گردش كلي جفت شده جو- اقيانوس در پيش بيني متغيرهاي اقليمي توجه جهاني با به خود جلب كرده است. در كشور ايران نيز در صورت مشخص شدن مهارت مناسب سامانه هاي پيش بيني فصلي ديناميكي اقليمي در يك دوره بلندمدت مي توان از پيش بيني هاي فصلي بهنگام در كمك به تصميم سازان در برنامه ريزي فصلي و ماهانه استفاده نمود. در اين پژوهش، برونداد 8 سامانه پيش بيني همادي از فاز يك پروژه همادي چندمدله آمريكاي شمالي متشكل از سامانه هاي همادي سازمان ملي فضايي و هوانوردي (ناسا)، مركز ملي اقيانوس و جو، مراكز ملي پيش بيني هاي زيست محيطي (ايالات متحده آمريكا)، مركز زيست محيطي كانادا و آزمايشگاه ديناميك شاره هاي ژئوفيزيكي براي ارزيابي پيش بيني فصلي بارش كشور ايران مورد استفاده قرار گرفته است. اين تحليل براي نيمه اول سال آبي كه بيش ترين سهم از مجموع ساليانه بارش در بيش تر محدوده مورد مطالعه را به خود اختصاص مي دهد، انجام و ارائه شده است. بدين منظور اريبي و همبستگي بي هنجاري هاي بارش برونداد مدل هاي همادي آمريكاي شمالي براي سه فصل و در سه زمان انتظار پيش بيني نسبت به يك مجموعه داده مرجع در دوره 1983-2013 محاسبه شد. نتايج نشان مي دهد مهارت مدل هاي مختلف آمريكاي شمالي در پيش بيني فصلي بارش حوزه هاي آبريز سي گانه (درجه 2) كشور ايران يكسان نيست. هم چنين، همبستگي برونداد بارش مدل هاي آمريكاي شمالي با داده هاي برآورد شده سنجش از دور بر اساس شبكه عصبي مصنوعي براي داده هاي ركورد اقليمي بارش (مرجع) براي كليه فصول مورد بررسي در زمان انتظار صفر و براي فصل (اكتبر تا دسامبر) در زمان انتظار يك و دو ماه نيز قابل ملاحظه است. در حوزه هاي آبريز جنوب غرب كشور، ضريب همبستگي بي هنجاري هاي بارش بعضي از مدل هاي آمريكاي شمالي بدون اعمال هر گونه پس پردازشي بالاي 0.6 برآورد گرديد. اريبي مدل هاي ارزيابي شده نيز در اكثر سلول هاي واقع در كشور ايران بين 1 تا 1- ميلي متر در روز است. نتايج اين تحقيق، اهميت پس پردازش و بهره گيري از نقاط قوت هر يك از مدل هاي همادي آمريكاي شمالي را به صورت تركيبي در پيش بيني بارش كشور ايران نشان مي دهد.