عنوان مقاله :
تأثير خشكسالي بر كيفيت آبهاي زيرزميني دشت هشتگرد از ديدگاه آبياري
پديد آورندگان :
نيكبخت ، جعفر - گروه مهندسي آب , نيكبخت ، جعفر - گروه مهندسي آب , مرادي ، اميد دانشگاه زنجان , مرادي ، اميد دانشگاه زنجان
كليدواژه :
خشكسالي , شاخص بارش استاندارد SPI , شاخص منبع آب زيرزميني GRI , همبستگي پيرسون , نمودار ويل كاكس , شاخص اشباع لانژيلر
چكيده فارسي :
در پژوهش حاضر تأثير خشكسالي بر كيفيت آب زيرزميني از ديدگاه آبياري در آبخوان دشت هشتگرد بررسي شد. ابتدا با استفاده از مقادير بارش 6 ايستگاه هواشناسي دشت هشتگرد و روش پليگونبندي تيسن، متوسط مجموع ماهانه بارندگي دشت براي دوره 30 سال (1364 تا 1394) محاسبه شد. متوسط ماهانه سطح آب زيرزميني، بر اساس اطلاعات 8 چاهك مشاهدهاي و روش پليگونبندي تيسن، براي دوره 23 سال (1370 تا 1393) محاسبه شد. سپس خشكسالي آب و هوايي، با شاخص SPI و خشكسالي آب زيرزميني با شاخص GRI محاسبه شد. بر اساس نتايج، طولانيترين دوره خشكسالي آب و هوايي با دوام 2 ساله، قدرت، شدت و متوسط بارش 2.73=SPIsum، 1.365=SPIavg و 157.70 ميليمتر (به ترتيب) در سالهاي آبي 1377 تا 1378 بود. شديدترين خشكسالي آب زيرزميني در 4 سال آبي 1389 تا 1393، با قدرت 6.10=GRIsum، شدت 1.53=GRIavg و متوسط سالانه سطح آب زيرزميني 1180.26 متر بود. در دوره زماني 12 ماه، بين سطح آب زيرزميني و بارش، همبستگي معنيدار با 11 ماه تأخير وجود داشت. در خردادماه سال آبي 1392-1393 با شرايط خشكسالي بسيار شديد، كيفيت آب 16 درصد از سطح آبخوان براي آبياري مناسب و 84 درصد نامناسب بود در حالي كه در آذرماه همان سال آبي 100 درصد سطح آبخوان داراي كيفيت نامناسب بود. بر اساس شاخص LSI، در كليه سالهاي مورد بررسي و در هر دو مقطع زماني خرداد و آذرماه، آب 100 درصد سطح آبخوان دشت هشتگرد داراي پتانسيل تشكيل رسوبات كربنات كلسيم بود.
عنوان نشريه :
تحقيقات منابع آب ايران
عنوان نشريه :
تحقيقات منابع آب ايران